Silah veya Mühimmat Kaçakçılığı, Ticareti, Taşıma veya İmalatı Suçu Nedir? (6136 Sayılı Kanun m.12)

Silah kaçakçılığı suçu; ateşli silahların yasadışı bir şekilde başka bir ülkeden Türkiye’ye sokulması, sokmaya teşebbüs edilmesi, ülkeye sokulmasına aracılık edilmesi ile oluşan 6136 sayılı Kanun’da düzenlenmiş bir kaçakçılık suçudur (6136 sayılı Yasa md. 12/1).

Mühimmat (mermi, bomba vs.) kaçakçılığı suçu; ateşli silahlara ait mermilerin, bombaların ve diğer her türlü mühimmatın yasadışı olarak Türkiye’ye sokulması, sokmaya teşebbüs edilmesi, ülkeye sokulmasına aracılık edilmesi ile oluşur (6136 sayılı Yasa md. 12/1).

Silah ticareti suçu; yasadışı yollarla Türkiye’ye sokulan veya Türkiye’de üretilen ateşli silahları veya mermileri (mühimmatı) satmak, satmaya aracılık etmek veya satış amacıyla bulundurmaktır (6136 sayılı Kanun md. 12/1).

Silah nakletme (taşıma) Suçu; yasadışı bir şekilde Türkiye’ye sokulan veya Türkiye’de üretilen ateşli silah veya mermileri (mühimmatı) bir yerden başka bir yere taşımak veya yollamak veya nakletmeye bilerek aracılık etme suretiyle işlenir (6136 sayılı Kanun md. 12/1).

Silah veya mühimmat imalatı (üretilmesi) suçu; 5201 sayılı Kanun’a aykırı bir şekilde Türkiye’de silah, mermi, patlayıcı madde, bomba vb. imal edilmesi (üretilmesi) ile oluşur (6136 sayılı Kanun md.12/1).

Silah parçalarının ticareti suçu; ateşli silahlara ait namlu, sürgü, gövde, çerçeve, silindir, mekanizma başı, çıkarıcı, tırnak, ateşleme iğnesinden oluşan ana veya balistik önemi haiz parçalarının ülkeye sokulması veya sokmaya kalkışılması veya bunların ülkeye sokulmasına aracılık edilmesi, yasadışı olarak ülkede üretilmesi, taşınması, taşınmasına aracılık edilmesi, satılması, satılmasına aracılık edilmesi ile oluşur (6136 sayılı Kanun md.12/1).

Silah Kaçakçılığı veya Ticareti Suçunun Unsurları

Silah kaçakçılığı veya ticareti suçu, ceza miktarı işlenme biçimine göre farklılık arz eden üç şekilde işlenebilir:

• Bireysel Silah Ticareti veya Kaçakçılığı Suçu: Silah kaçakçılığı veya ticareti suçunun sadece bir kişi tarafından işlenmesi halinde bireysel silah ticareti veya kaçakçılığı söz konusu olur. (6136 Sayılı Kanun m.12/1)

• Toplu Silah Ticareti veya Kaçakçılığı Suçu: Silah ticareti veya kaçakçılığı suçunun 2 veya daha fazla kişi tarafından işbirliği içinde birlikte; yani iştirak halinde işlenmesi halinde toplu silah ticareti veya kaçakçılığı suçu söz konusu olur (6136 sayılı Kanun m.12/2).

• Örgütlü Silah Ticareti veya Kaçakçılığı Suçu: Suç örgütü, en az üç kişinin bir araya gelerek suç işlemek amacıyla sıkı bir ilişki, hiyerarşi ve süreklilik içinde hareket etmesiyle meydana gelir (5237 sayılı TCK m.220/1). Suçun; suç işlemek amacıyla kurulmuş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde örgütlü silah ticareti veya kaçakçılığı suçu meydana gelir.

Mermi veya diğer mühimmat kaçakçılığı veya ticareti suçu da yukarıda ifade ettiğimiz üç farklı biçimde işlenebilir.

Silah ticareti veya kaçakçılığı suçunun dikkat edilmesi gereken maddi unsurları şunlardır:

• Silahları Yayma ve Tehlikeyi Çoğaltma Amacı: Silah ticareti veya kaçakçılığı suçu ile değişik kişi ve çevrelere ulaşarak silahları yayma, tehlikeyi genişleterek çoğaltma amacı vardır. Bu nedenle “silahları yayma” veya “tehlikeyi çoğaltma” amacı olmadan kişisel tanışıklık veya akrabalık ilişkileri nedeniyle yapılan satışlar silah ticareti suçu kapsamına girmez. Bu konuyla ilgili yerleşik Yargıtay içtihatlarına aşağıda yer verilmiştir.

• Suçun Konusu Ruhsatsız Silah: Silah ticareti suçunun oluşması için suça konu silahın da 6136 sayılı Kanun kapsamında yasak niteliğinde olan ateşli silahlardan olması, diğer bir deyişle silahın ruhsatının bulunmaması gerekir. Silahın ruhsatı varsa, silah veya mermileri satılsa bile silah ticaretinden bahsedilemez. Bu husus sadece bildirim yapılmadan satış yapılması nedeniyle idari para cezasına konu olabilir.

• Kaçakçılık Suçunda Silahları Ülkeye Sokmak: Silahların gümrük alanından geçerek veya gümrük alanına girmeden başka yollardan ülkeye girmesinin önemi yoktur. Örneğin, silahlar bir tır dorsesinde gizlenerek veya gece karanlığında yararlanarak sınırı geçme suretiyle ülkeye sokulabilir. Silah kaçakçılığı suçunda, silah veya mermilerin ülkeye sokulmaya teşebbüs edilmesi halinde dahi, fail, suçun tamamlanmış şekliyle cezalandırılacaktır.

Silah ticareti ve kaçakçılığı suçunda sayı ve nitelik bakımından vehamet şu şekilde belirlenir:

• Silahın Nitelik Bakımından Vehamet Arzetmesi: Nitelikli silah; ateşli silahın tüfek veya seri ateşli kısa sürede çok sayıda ve etkili biçimde mermi atabilen tam otomatik, dürbünlü, susturuculu veya hedef noktalayıcı aparat takılı tabanca veya sayılanların benzerleri olması anlamına gelir. Silah kaçakçılığı veya ticareti suçunun konusu olan nitelikli silah sayısı 1 adet bile olsa failin cezası 6136 sayılı Kanunun m.12/4 maddesi gereği 1/2 oranında arttırılmalıdır.

• Niteliksiz Silahlarda Sayı Bakımından Vehamet: Nitelikliksiz silah; yukarıda sayılan otomatik silahlar, tüfekler ve seri atışlı silahlar dışında kalan silahlardır. Yargıtay’a göre “20 adetten fazla niteliksiz silah” vahim olarak kabul edilmeli ve aşağıda belirttiğimiz üzere failin cezası 6136 sayılı Kanunun m.12/4 maddesi gereği arttırılmalıdır.

• Nitelikli Silahlarda Sayı Bakımından Vehamet: Yukarıda açıkladığımız üzere; ateşli silahın tüfek veya seri ateşli kısa sürede çok sayıda ve etkili biçimde mermi atabilen tam otomatik veya dürbünlü tabanca veya benzerleri olması silahın nitelikli olduğu anlamına gelir. Yargıtay’a göre nitelikli silahların “10 adetten fazla” olması vahim olarak kabul edilmeli ve failin cezası cezası 6136 sayılı Kanun m.12/5 maddesi gereği arttırılmalıdır.

Silah Ticareti, Kaçakçılığı, İmalatı, Nakledilmesi Suçunun Cezası (6136 Sayılı Kanun m.12)

• Bireysel Silah Kaçakçılığı veya Ticareti Suçunun Cezası: Silah ticareti, kaçakçılığı, imalatı (ülke içinde üretilmesi), nakledilmesi suçlarının temel cezası 5 yıldan 12 yıla kadar hapis ve 500 günden 5000 güne kadar adli para cezasıdır (6136 sayılı Kanun m.12/1).

• Toplu Silah Ticareti veya Kaçakçılığı Suçunun Cezası: Yukarıdaki birinci fıkrada yazılı suçları bir suç örgütünün faaliyeti çerçevesinde olmamak şartıyla, iki veya daha çok kişinin birlikte (toplu) işlemeleri halinde, failler hakkında 8 yıldan 15 yıla kadar hapis ve 1000 günden 10.000 güne kadar adli para cezasına hükmolunur (6136 sayılı Kanun m.12/2). Toplu silah imalatı veya nakletme suçunun cezası da aynı şekildedir.

• Örgütlü Silah Ticareti veya Kaçakçılığı Suçunun Cezası: Birinci fıkradaki fiillerin, suç işlemek amacıyla kurulmuş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, verilecek cezalar bir kat artırılır (6136 sayılı Kanun m.12/3). Yani suç örgütünün faaliyeti çerçevesinde işlenen silah kaçakçılığı veya ticareti suçunun cezası 10 yıldan 24 yıla kadar hapis ve 1000 günden 10.000 güne kadar adli para cezasıdır (6136 sayılı Kanun m.12/3). Örgütlü silah imalatı veya nakletme suçunun cezası da aynı şekildedir.

• Nitelik Bakımından Vehamet Arzeden Silah Ticareti veya Kaçakçılığı Suçu: ateşli silahın tüfek veya seri ateşli kısa sürede çok sayıda ve etkili biçimde mermi atabilen tam otomatik, dürbünlü, susturuculu veya hedef noktalayıcı aparat takılı tabanca veya sayılanların benzerleri olması halinde yukarıdaki fıkralarda (m.12/1-2-3) yazılı cezalar yarı oranında artırılarak hükmolunur (6136 sayılı Kanun m.12/4). Nitelik bakımından vehamet arz eden silahların sayısı 10 adet veya daha az ise bu fıkra uygulanacaktır. Nitelikli silahların 10 adetten fazla olması halinde 6136 sayılı Kanunun 12. maddesinin 5. fıkrası uygulanacaktır.

• Niteliksiz Silahların Miktar Bakımından Vahim Olması: Niteliksiz ateşli silahlar veya her türlü mermilerin miktar bakımından vahim olması halinde yukarıdaki fıkralarda (m.12/1-2-3) yazılı cezalar yarı oranında artırılarak hükmolunur (6136 sayılı Kanun m.12/4). Niteliksiz silahların miktar (sayı) bakımından vahim olması, silah sayısının “20 adetten fazla” olması demektir. Niteliksiz sayısı 20 adet veya altında ise m. 12/4’teki arttırım maddesi uygulanmayarak, fail sadece şartları varsa m.12/1-2-3 gereği cezalandırılacaktır.

• Vahim Miktarda Nitelikli Silah Ticareti veya Kaçakçılığı Suçunun Cezası: Nitelikli silah; ateşli silahın tüfek veya seri ateşli kısa sürede çok sayıda ve etkili biçimde mermi atabilen tam otomatik, dürbünlü, susturuculu veya hedef noktalayıcı aparat takılı tabanca veya sayılanların benzerleri olmasıdır. Bu silahların miktar bakımından vahim olması halinde birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarda yazılı cezalar bir kat artırılarak hükmolunur (6136 sayılı Kanun m.12/5). Yargıtay’a göre nitelikli silahların miktar (sayı) bakımından vahim olmasından kast edilen, “10 adetten fazla” silah olması demektir. Nitelikli silah sayısı 10 adet veya daha az ise, bu durumda sadece 6136 sayılı Kanun m.12/4 gereği arttırım yapılacaktır.

Özellikle belirtelim ki; yukarıdaki fıkralardaki cezalar silah, mermi veya diğer mühimmat ticareti, kaçakçılığı, imalatı, nakledilmesi suçları açısından uygulanır.

Silah Parçalarının Ticareti Suçu ve Cezası

Her kim bu Kanunun kapsamına giren ateşli silahlara ait silah parçalarını; yani, namlu, sürgü, gövde, çerçeve, silindir, mekanizma başı, çıkarıcı, tırnak, ateşleme iğnesinden oluşan ana veya balistik önemi haiz parçaları ülkeye sokar veya sokmaya kalkışır veya bunların ülkeye sokulmasına aracılık eder veya bunları yasadışı olarak ülkede yapar veya bu suretle ülkeye sokulmuş ve ülkede yapılmış olan ateşli silahları veya mermileri ya da namlu, sürgü, gövde, çerçeve, silindir, mekanizma başı, çıkarıcı, tırnak, ateşleme iğnesinden oluşan ana veya balistik önemi haiz parçaları bir yerden diğer bir yere taşır veya yollar veya taşımaya bilerek aracılık eder, satar veya satmaya aracılık ederse veya bu amaçla bulundurursa beş yıldan oniki yıla kadar hapis ve beşyüz günden beşbin güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılır (6136 sayılı Kanun m.12/1).

Ateşli silahın tüfek veya seri ateşli kısa sürede çok sayıda ve etkili biçimde mermi atabilen tam otomatik, dürbünlü, susturuculu veya hedef noktalayıcı aparat takılı tabanca veya bu fıkrada sayılanların benzerleri olması ya da bu niteliği taşımayan ateşli silahlar veya her türlü mermilerin veya namlu, sürgü, gövde, çerçeve, silindir, mekanizma başı, çıkarıcı, tırnak, ateşleme iğnesinden oluşan ana veya balistik önemi haiz parçaların miktar bakımından vahim olması halinde yukarıdaki fıkralarda yazılı cezalar yarı oranında artırılarak hükmolunur (6136 sayılı Kanun m.12/4).

Silah-Mermi Kaçakçılığı veya Ticareti (m.12/1) ile Silah Bulundurma, Satın alma veya Taşıma Suçu Arasındaki Fark

6136 sayılı Kanunun 12. maddesinde düzenlenen silah ticareti veya kaçakçılığı suçu, seçimlik hareketli suçlardandır. Maddeye göre; ateşli silahlarla, bunlara ait mermilerin ülkeye sokulması veya sokmaya teşebbüs ya da aracılık edilmesi, ateşli silahlarla, bunlara ait mermilerin ilgili Yasa hükümleri dışında ülkede yapılması veya bu suretle ülkeye sokulmuş ve ülkede yapılmış olan ateşli silahlar veya mermilerin bir yerden diğer bir yere taşınması ya da yollanması veya taşımaya bilerek aracılık edilmesi, satılması, satmaya aracılık edilmesi veya bu amaçla bulundurulması suça vücut vermektedir. Maddede yer alan seçimlik hareketlerden herhangi birinin gerçekleştirilmesi ile suç oluşmaktadır.

6136 sayılı Kanunun 13. maddesinde ise; ateşli silahlarla, bunlara ait mermileri satın alan, taşıyan veya bulunduranların cezalandırılacağı düzenlenmiştir. Bu maddede ticari amaç veya kaçakçılık olmadan “ruhsatsız silah bulundurma, taşıma veya satın alma suçu” cezalandırılmıştır.

Adli Para Cezasına Çevirme, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

Adli para cezası, işlenen bir suça karşılık hapis cezasıyla birlikte veya tek başına uygulanabilen bir yaptırım türüdür. Silah kaçakçılığı veya ticareti suçu kapsamında hükmedilen hapis cezasının miktarı nedeniyle adli para cezasına çevrilemez.

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması, sanık hakkında hükmolunan cezanın belli bir denetim süresi içerisinde sonuç doğurmaması, denetim süresi içerisinde belli koşullar yerine getirildiğinde ceza kararının hiçbir sonuç doğurmayacak şekilde ortadan kaldırılması davanın düşmesine neden olan bir ceza muhakemesi kurumudur. Silah kaçakçılığı veya ticareti suçu kapsamında verilen cezaların miktarı nedeniyle hükmün açıklanmasının geri bırakılması (hagb) kararı verilmesi mümkün değildir.

Cezanın ertelenmesi, mahkeme tarafından belirlenen cezanın cezaevinde infaz edilmesinden şartlı olarak vazgeçilmesidir. Silah kaçakçılığı veya ticareti suçu nedeniyle verilen cezalar hakkında cezanın ertelenmesi kararı verilmesi mümkün değildir.

Silah Kaçakçılığı veya Ticareti Suçu Şikayet Süresi ve Zamanaşımı

Silah kaçakçılığı veya ticareti suçu, şikayete tabi suçlar arasında yer almadığından savcılık tarafından resen soruşturulur, bu suçlara dair herhangi bir şikayet süresi yoktur. Kamu davasına şikayetçi olarak müdahil olan herhangi bir kimse varsa bile şikayetten vazgeçme ceza davasının düşmesi sonucunu doğurmaz. Suç, dava zamanaşımı süresine riayet edilmek kaydıyla her zaman soruşturulabilir.

Dava zamanaşımı, suçun işlendiği tarihten itibaren belli bir süre geçtiği halde dava açılmamış veya dava açılmasına rağmen kanuni süre içinde sonuçlandırılmamış ise ceza davasının düşmesi sonucunu doğuran bir ceza hukuku kurumudur. Silah kaçakçılığı veya ticareti suçu nedeniyle yapılan yargılamalarda olağan dava zamanaşımı süresi 15 yıldır.

Silah Kaçakçılığı veya Ticareti Suçunda Görevli Mahkeme

Silah kaçakçılığı veya ticareti suçu hakkında yargılama yapma görevi ağır ceza mahkemesi tarafından yerine getirilir.

Silah Kaçakçılığı veya Ticareti Suçu Yargıtay Kararları

Silah Ticareti Suçunda Sayısal Açıdan Vehamet Sınırı

Dairemizce istikrarlı şeklide sürdürülen uygulamaya göre “10 adetten fazla” uzun namlulu silahın sayısal bakımından vahim sayılacağı göz önüne alınarak, sanıkta “10” adet uzun namlulu silah ele geçtiğinin anlaşılması karşısında, sayısal vahametten söz edilemeyeceği, eyleminin 6136 Sayılı Yasanın 12/2-4. maddeleri ve fıkraları içinde değerlendirilmesi gerektiği gözetilmeden, aynı maddenin 5. fıkrası ile ayrıca arttırım yapılması hukuka aykırıdır (Yargıtay 8. Ceza Dairesi - Karar: 2005/6303).

Sanıklar Lütfü Aytaç ve Veysel Yılmazın sorumlu bulundukları “niteliksiz tabancaların” sayısı ayrı ayrı 20 adedi geçmemiş olması karşısında, dairemizce sürdürülen yerleşik uygulamaya göre sayısal olarak vahim sayılamayacağı gözetilmeden bu sanıklara tayin olunan cezanın 6136 Sayılı Yasanın 12/4. madde ve fıkrası ile artırılması hukuka aykırıdır (Yargıtay 8. Ceza dairesi - Karar: 2001/9296).

Nitelik ve Sayısal Bakımdan Vahim Silah Ticareti Suçunda Ceza Attırımı Usulü

Elde edilen Kaleşnikof marka silahların hem nitelik hem de sayısal bakımdan vahim olmaları durumunda, tayin edilecek cezanın 6136 sayılı Yasanın 12/5. madde ve fıkrası uyarınca arttırılması ile yetinilmesi gerekirken, sayısal vehamet nedeniyle 12/4. madde ve fıkrası ile ayrıca artırım yapılarak sanıklara fazla ceza tayini hukuka aykırıdır (Yargıtay 8. Ceza Dairesi - Karar: 2006/489)

Kişisel İlişkiler Nedeniyle Satış Bireysel Silah Ticareti Suçunu Oluşturmaz

Dosya kapsamına göre olay tarihinde Niğde il Jandarma Komutanlığı istihbarat ekiplerince yürütülen çalışma sırasında sanıklar Mustafa ,Saadettin , Şahin’in ruhsatsız ve niteliksiz birer adet silah; sanık Ziya’in bir adet nitelikli silah satmaktan ibaret eylemlerinde, silah ticaretine ve yaymaya yönelik kasıtları olduğuna dair kanıt bulunmadığı, satışın kişisel ihtiyaç ve ilişkiden kaynaklandığı anlaşılması karşısında, sanıklar Mustafa, Saadettin ile Şahin’in eylemlerinin 6136 sayılı Yasanın 13/1.maddesindeki Ziyanın ise eyleminin ise aynı yasanın 13/2. madde ve fıkrası kapsamın değerlendirilmesi gerektiği gözetilmeden suç vasfımın tayininde yanılgıya düşülerek 6136 sayılı Yasanın 12/1. madde ve fıkrasında tanımı yapılan silah ticareti suçunu oluşturduğu kabul edilerek yazılı biçimde uygulama yapılması hukuka aykırıdır (Yargıtay 8. Ceza Dairesi - Karar: 2008/9635).

Ruhsatsız Silahı Bireysel İhtiyaç İçin Satmak Silah Ticareti Değildir

Somut olayda, başkaca silah bulundurduğu ve sattığı belirlenemeyen sanık M. C. B.’in sahip olduğu ruhsatsız tabancayı maddi ihtiyacı nedeniyle satması eyleminde, 6136 sayılı Yasanın 12. maddesinde öngörülen silah ticareti suçunun, yayma ve tehlikeyi genişleterek çoğaltma şeklinde ifade edilen unsurlarının oluşmadığı, kişisel gereksinime dayalı bireysel satış niteliğinde olduğu saptanan eylemin 6136 sayılı Yasanın 13/1. madde ve fıkrasında yazılı suçu oluşturduğu, sanık H. G.’in ise satıcıya aracılık ederek bu suça asli fail olarak katıldığı anlaşılmaktadır (Yargıtay CGK - Karar: 2008/99)

Toplu Silah Ticareti Kanıtlanamaması ve Bireysel Silah Ticaret Suçu

6136 Sayılı Kanunun 12/1. maddesi gereğince, ateşli silahlarla, bunlara ait mermilerin ülkeye sokulması veya sokmaya teşebbüs ya da aracılık edilmesi, ateşli silahlarla, bunlara ait mermilerin 5201 Sayılı Kanun hükümleri dışında ülkede yapılması veya bu suretle ülkeye sokulmuş ve ülkede yapılmış olan ateşli silahlar veya mermilerin bir yerden diğer bir yere taşınması, ya da yollanması veya taşımaya bilerek aracılık edilmesi, satılması, satmaya aracılık edilmesi veya bu amaçla bulundurulması yasaklanmış,

6136 sayılı Kanunun 12/1. maddesinde yazılı olan suçun iki ya da daha fazla kişi tarafından toplu olarak işlenmesi halinde ise, suçun bireysel olarak işlenmesine göre daha ağır bir yaptırım ile 12/2 maddesi gereği toplu silah ticareti suçu ile cezalandırılması kararlaştırılmıştır. Somut olay bu bilgi ve açıklamalar ışığında ele alındığında;

Sanık N. S.’a ait olup, olay günü sanık tarafından sevk ve idare edilen 73 … … plakalı kamyonda ele geçirilen 27 adet 7,65 mm. çapında farklı marka ve seri numaralı tabancanın Kuzey Irak’ta yaşayan ve açık kimlik bilgileri tespit edilemeyen C. ve Ce. isimli kişilerden, Gaziantep Nakliyeciler Sitesinde M. isimli kişiye teslim edilmek üzere alındığı sabit ise de, sanığın yakalanamayan ve kesin kimlik bilgileri de belirlenemeyen kişilerle başlangıçtan itibaren aralarında topluluk oluşturacak boyutta bir ortaklık ve birliktelik ile silah kaçakçılığı konusunda düşünce ve eylem birliği içinde ortak çıkar sağlamak iradesiyle hareket ettiğine ilişkin yeterli kanıt bulunmadığı, kanıtlanan eyleminin 6136 Sayılı Kanunun 12/1. madde ve fıkrasında düzenlenen bireysel silah ticareti olarak değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmaktadır (Yargıtay CGK - Karar: 2010/217).

Örgütsel Faaliyet İçin Silah Bulundurma ve Taşıma Suçu

Sanığın yurt dışından örgütün faaliyeti çerçevesinde bizzat kullanmak üzere yurda bir adet kaleşnikof marka silahı sokup nakletmekten ibaret eyleminde 6136 Sayılı Kanunun 12/1. maddesinde öngörülen silahın değişik kişi ve çevrelere yayma unsuru oluşmadığından, eylemin aynı Kanunun 13/2. maddesinde yazılı vahim nitelikte ruhsatsız silah bulundurma ve taşıma suçu oluşturduğu gözetilmeden suç vasfında, yanılgıya düşülerek yazılı şekilde hüküm tesisi hukuka aykırıdır (Yargıtay 9. Ceza Dairesi - Karar: 2009/2658).

Niteliksiz Silah ve Mermi Taşıma Silah Ticareti Suçu Oluşturmaz

Dosya kapsamına göre, olağan yol aramasında sanığın aracında yapılan aramada 4 adet niteliksiz tabanca ve 17 adet merminin ele geçirildiği olayda; sanığın suça konu silahları taşıması dışında ticaretini yaptığına ilişkin her türlü kuşkudan uzak, kesin ve inandırıcı kanıt bulunmadığı ve eylemin 6136 sayılı Yasanın 13/1. madde ve fıkrasında yazılı ruhsatsız silah bulundurma veya taşıma suçu oluşturduğu, ancak yakalanan silah ve mermi sayısına göre alt sınırdan uzaklaşılarak ceza tayini gerektiği gözetilmeden, aynı yasanın 12/1. maddesi toplu silah ticareti suçu uyarınca cezalandırılmasına karar verilmesi hukuka aykırıdır (Yargıtay 8. Ceza Dairesi - Karar: 2012/27514).

Toplu Silah Ticareti Suçu

Sanıkların silah ticareti yaptığı duyumu üzerine başlatılan soruşturmada “4” adet tabancanın alıcı rolündeki gizli soruşturmacıya satarken yakalanan sanığın eyleminin 6136 sayılı Yasanın 12/1-2 madde ve fıkrasında düzenlenen toplu silah ticareti suçunu oluşturduğu gözetilmeden, sanığın aynı yasanın 13/1. madde ve fıkrası uyarınca silah taşıma veya bulundurma suçu nedeniyle mahkumiyetine hükmolunması kanuna aykırıdır (Yargıtay 8. Ceza Dairesi - Karar: 2014/9127).

Yerel mahkeme tarafından sanığın eyleminin 6136 sayılı Kanunun 12/1. Maddesi gereği toplu silah ticareti suçu; Özel Daire tarafından ise aynı kanunun 13/1. maddesi gereği silah bulundurma ve taşıma suçu kapsamında kaldığı kabul edilmiştir. Şırnak ve Mardin illerinden temin ettiği silahları Diyarbakır’da sattığı yolunda istihbari bilgi edinilen sanığın üzerinde Diyarbakır ili girişinde, bulunduğu otobüs durdurularak mahkeme kararı uyarınca yapılan aramada, iki adedi poşete sarılı ve şeffaf bant ile bantlanmış halde belde takılı vaziyette, iki adedi ise aynı biçimde poşete sarılı, şeffaf bant ile bantlanmış ve sağ ve sol ayak diz altlarından bacaklara koli bandı ile yapıştırılmış vaziyette olmak üzere toplam dört adet 7.65 mm çapında tabanca ile 6 adet 7.65 mm çapında dolu fişek bulunduğunun anlaşılması karşısında, istihbari bilgi doğrultusunda sanığın dört adet tabancayla yakalanması, silahları ustalıkla vücuduna sarmak suretiyle saklaması ve silahları kullanmak için aldığı yönündeki savunmasının da ele geçen silahların sayısı göz önünde bulundurulduğunda hayatın olağan akışına uygun olmaması nedeniyle, sanığın eyleminin 6136 sayılı Kanunun 12/1. maddesinde düzenlenen toplu silah ticareti suçu oluşturduğunun kabulü gerekmektedir (Yargıtay CGK - Karar: 2013/38).

Bir Yerden Başka Yere Silah Nakletme Suçu (6136 sayılı Kanun m.12/1)

Sanıklar L. İ. ve M. A. İ’ın Irak’ta bulunan C. isimli kişiyle telefon irtibatı kurarak ülkemize yasal olmayan yollardan suça konu silahların sokulmasını sağladıkları, bu silahları suç tarihinde teslim almak için Silopi İlçesine yanlarına sanık M. E. D.’u da alarak geldikleri, burada teslim aldıkları toplam yedi adet vahim nitelikli silahı bir çanta içerisine koydukları, yol boyunca kolluk tarafından yapılan kontrollerde yakalanmaması için silahların bulunduğu çanta ile birlikte sanık M. E.’in yolcu otobüsüne bindiği, sanıklar L. ve M. A.’ın da araç ile bu otobüsü takip ettikleri, görevlilerce otobüsün durdurularak sanık M. E.’in yakalandığı ve çantadaki silahlara el konulduğu, diğer sanıkların da araç içerisinde yakalandıklarının anlaşılması karşısında, silah ticareti yaptıklarına dair haklarında yeterli kanıt bulunmayan sanıkların Irak’tan ülkemize sokulmasını sağladıkları suça konu silahları hep birlikte bir yerden diğer bir yere naklettikleri sabit olduğundan, eylemleri 6136 Sayılı Kanunun 12. maddesinin 2., 4. fıkraları gereği vahim nitelikte silahları bir yerden başka bir yere taşıma (nakletme) suçu kapsamında kalmaktadır (Yargıtay CGK - Karar: 2011/98).

Silah Mermisi ve Bomba Kaçakçılığı Suçu

Diyarbakır Kriminal Polis Laboratuvarının 17.10.2007 gün ve 3228 sayılı raporunda, suça konu tabancalar ve fişeklerin 6136 sayılı Kanuna göre yasak niteliğe haiz ateşli silah ve fişeklerinden olduğu, ancak nitelikleri itibariyle aynı kanunun 12/4. maddesinde belirtilen vahim silahlardan olmadığı belirtilmiştir.

6136 sayılı Yasanın 12. maddesinde düzenlenen suç, seçimlik hareketli suçlardan olup anılan madde gereğince, ateşli silahlarla, bunlara ait mermilerin ülkeye sokulması veya sokmaya teşebbüs ya da aracılık edilmesi, ateşli silahlarla, bunlara ait mermilerin ilgili Yasa hükümleri dışında ülkede yapılması veya bu suretle ülkeye sokulmuş ve ülkede yapılmış olan ateşli silahlar veya mermilerin bir yerden diğer bir yere taşınması ya da yollanması veya taşımaya bilerek aracılık edilmesi, satılması, satmaya aracılık edilmesi veya bu amaçla bulundurulması yasaklanmıştır. Maddede yazılı hareketlerden herhangi birinin gerçekleştirilmesi ile suç oluşmaktadır. Buna karşılık, aynı Yasanın 13. maddesinde ise; ateşli silahlarla, bunlara ait mermileri satın alan, taşıyan veya bulunduranların cezalandırılacağı hükme bağlanmıştır.

Bu açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde;

Irak’tan Türkiye’ye gelen sanığın sürücülüğünü yaptığı araçta yakıt deposuna gizlenmiş şekilde sekiz adet el bombası ile birlikte poşetler içinde 850 adet kaleşnikof mermisinin ele geçirildiğinin anlaşılması karşısında, 6136 sayılı Yasanın 12/1. maddesinde öngörülen ateşli silahlara ait mermilerin yurt dışından ülkeye sokulması suçunun unsurlarının oluştuğu, anılan maddede sayılan seçimlik hareketlerden biri ile gerçekleştirilen eylemin, 6136 sayılı Yasanın 12/1. maddesinde yazılı suçu oluşturduğu kabul edilmelidir ( Yargıtay CGK - Karar: 2012/1816).

Silah Taşıma (m.13/1) ile Silah Ticareti (m.21/1) Arasındaki Fark

Buna göre, 6136 Sayılı Kanunun 12. maddesi gereğince, ateşli silahlarla, bunlara ait mermilerin ülkeye sokulması veya sokmaya teşebbüs ya da aracılık edilmesi, ateşli silahlarla, bunlara ait mermilerin ilgili kanun hükümleri dışında ülkede yapılması veya bu suretle ülkeye sokulmuş ve ülkede yapılmış olan ateşli silahlar veya mermilerin bir yerden diğer bir yere taşınması ya da yollanması veya taşımaya bilerek aracılık edilmesi, satılması, satmaya aracılık edilmesi veya bu amaçla bulundurulması yasaklanmış, buna karşılık anılan Kanunun 13. maddesinde ise; ateşli silahlarla, bunlara ait mermileri satın alan, taşıyan veya bulunduranların cezalandırılacağı hükme bağlanmıştır.

Ceza Genel Kurulunun 6.5.2008 gün ve 4-99 Sayılı kararında da; “Kanun koyucunun amacının özellikle silah kaçakçılarının getirdikleri silah ve mermileri onlar adına gizleyip bulunduranlarla, silahları yayma amacıyla eylemde bulunanların veya ticari amaçla silah ve mermi satanların, bu amaçla evinde bulunduranların eylemini daha ağır bir yaptırıma bağlamak olduğu, bir adet tabancanın kişisel ilişkiye dayalı bireysel el değiştirmesi veya satışında silahları yayma, tehlikeyi genişleterek çoğaltma amacından söz edilemeyeceği” vurgulanmıştır.

Öte yandan, 6136 Sayılı Kanunun 12. maddesi kapsamında silah ticaretinden söz edilebilmesi için suça konu silahın da aynı Kanun kapsamında yasak niteliği haiz ateşli silahlardan olması, diğer bir anlatımla silahın ruhsatının bulunmaması gerekmektedir. Nitekim maddi metninde “bu kanunun kapsamına giren ateşli silahlarla bunlara ait mermileri” denilmektedir. Bu sebeple ruhsatlı olan silahlar bakımından bunların alınıp satılmasında kayıt altında olmaları, yayma ve tehlikeyi genişleterek çoğaltma durumu söz konusu olmadığından silah ticaretinden söz edilemeyecektir.

Bu açıklamalar ışığında somut olay değerlendirildiğinde;

Emekli polis memuru olan sanığın, kendisi gibi emekli veya görevde bulunan polis memurlarının taşıma ruhsatlı silahlarını üçüncü kişilere satmasından ibaret eyleminde, suça konu silahların ruhsatlı olduğu anlaşıldığından 6136 Sayılı Kanunun 12. maddesinde öngörülen yayma ve tehlikeyi çoğaltma biçiminde ifade edilen silah ticareti suçunun yasal unsurlarının oluşmadığı, ancak sanığın yetkisi olmadığı halde başkaları adına ruhsatlı silahları taşıması sebebiyle eyleminin aynı kanunun 13/1. maddesine aykırılık suçunu oluşturduğu, düzenlenen vekaletnamelerin veya gösterilen rızanın da bu suçun oluşmasını engellemeyeceğinin kabulünde zorunluluk bulunmaktadır (Yargıtay CGK - Karar: 2015/79).

Ruhsatlı Silaha Ait Mermileri Satmaya Teşebbüs Suç Değildir

Oluşa ve dosya kapsamına göre, 1000 civarında tabanca fişeği ve “2” adet ruhsatsız tabancayı satmak üzere müşteri aradığı yönünde istihbari bilgi üzerine sanığın evinde yapılan aramada ruhsatlı silahı ile faturası mevcut 360 adet MKE yapımı mermi dışında, hakkındaki istihbari bilgiyi doğrulayacak nitelikte suç unsurunun ele geçmemesi karşısında; Dairemizin 30.11.1995 gün ve 13413-16156 sayılı kararında da belirtildiği üzere silah ticaretine ve yaymaya yönelik kastı bulunmayan sanığın, yasal yollarla elde ettiği ve bulundurma ruhsatlı silahına ait olduğu anlaşılan “250” adet mermiyi gizli soruşturmacılara satmaya kalkışmaktan ibaret eyleminin 6136 sayılı Yasanın 12/1. maddesinde yazılı anlamda satış kabul edilemeyeceği, diğer yandan aynı Yasanın 13/1. maddesinde (satma) unsurunun bulunmadığı gözetilmeden, beraati yerine yazılı şekilde mahkumiyetine karar verilmesi hukuka aykırıdır (Yargıtay 8. Ceza Dairesi - Karar: 2013/28502).

Toplu Silah Ticareti ve Kaçakçılığı Suçu – Sayısal Vehamet

Oluşa ve dosya kapsamına göre, yürütülen soruşturma kapsamında 28.07.2011 tarihinde Habur Gümrük Müdürlüğünde yapılan kontroller sırasında sanık N. M.’ın birlikte toplu halde silah ticareti suçunu işlediği diğer sanık K. M.’ın sevk ve idaresindeki araçta yapılan aramada ele geçen 16 adet ruhsatsız silah ile 20.08.2011 tarihinde Cizre İlçesinde yapılan uygulama sırasında kendi sevk ve idaresindeki araçta yapılan aramada ele geçen 19 adet ve ikametinde yapılan aramada bulunan 1 adet olmak üzere toplam 36 adet ruhsatsız silaha ilişkin olarak atılı suçu işlediği ve suça konu niteliksiz tabancaların 20 adetten fazla olması nedeniyle sayısal olarak vahametin kabul edilmesi ve cezasında 6136 sayılı Yasanın 12/4 maddesi gereğince artırım yapılması gerekir (Yargıtay 8. Ceza Dairesi - Karar: 2012/30166).

Toplu Silah Ticareti Suçunun Ceza Maddesi

Suça sürüklenen çocuk C. Ş.’nın boya yapmak için gittiği Gaziantep civarındaki bir evden çaldığı bir adet MP 16 uzun namlulu tüfeği Kahramanmaraş’a getirerek aynı mahallede oturan sanık M. Y.’a bedelini sonradan almak şartıyla sattığı, M.’in silahı eve gelen bazı kişilere gösterdiği, polisin yaptığı takip sonucu silahın M.’in evinde ele geçtiği olayda sanıklara eylemlerinin ayrı ayrı vahim nitelikteki bir adet silahı satmak olduğu (6136 sayılı kanun m.12/1-3) gözetilmeden, ayrıca iki veya daha fazla kişinin birlikte toplu silah ticareti (silah satma) suçunu düzenleyen 6136 sayılı Yasanın 12. maddesi 2. Fıkrasının uygulanması hukuka aykırıdır (Yargıtay 8. Ceza Dairesi - Karar: 2012/29765).

Satma Amacıyla İşyerinde Mermi Bulundurma Suçu

Av bayii olan sanığın, satmak amacıyla 497 adet mermi bulundurmaktan ibaret eyleminin 6136 sayılı Yasanın 12/1. madde ve fıkrasında düzenlenen mermi ticareti suçunu oluşturduğu gözetilmeden 6136 sayılı Kanunun 13/3. maddesi uyarınca mutad sayıda mermi bulundurmak suçundan mahkumiyet hükmü kurulması aleyhe temyiz olmadığından bozma nedeni yapılmamıştır (Yargıtay 8. Ceza Dairesi - Karar: 2012/23309).

Bireysel Silah Ticareti Suçu

Somut olayda, sanık N.’nin sanık M.’nin bir adet tabanca vermekten ve sanık M.’nin de aynı tabancayı alıp taşımaktan ibaret eylemlerinin kişisel gereksinime dayalı bireysel satış ya da bulundurma niteliğinde olduğu, 6136 Sayılı Yasanın 12.maddesinde öngörülen yayma ve tehlikeyi çoğaltma biçiminde ifade edilen silah ticareti suçunun yasak unsurlarının oluşmadığının anlaşılması karşısında, kanıtlanan eylemlerinin ruhsatsız silah bulundurma ve taşıma suçunu düzenleyen 6136 sayılı yasanın 13/1. maddesine aykırılık suçunun, öte yandan diğer sanıklarda ele geçen tabanca ile bağlantısı bulunmayan ve telefon görüşmelerinde bahsettiği malzemelere ulaşılmayan sanık S.’ın da suç konusu 60 adet mermiyi ticaret amacıyla bulundurduğuna ilişkin somut delil bulunmasına göre eylemin 6136 sayılı yasanın 13/3. Maddesi aykırılık oluşturduğuna kabulünde zorunluluk bulunmaktadır.

Bu nedenle, sübuta eren eylemlerin sanıklar M. ve N. yönünden 6136 sayılı yasanın 13/1, sanık S. yönünden anılan yasanın 13/3. maddesinde düzenlenen suçları oluşturduğu gözetilmeden, kesin bir kanaat vermekten uzak kanıtlara dayanılarak, sanıkların aynı yasanın 12/1. maddesi uyarınca bireysel silah ticareti suçundan cezalandırılmalarına karar verilmesi suretiyle suç niteliğinin hatalı belirlenmesi isabetsiz ve yasaya aykırıdır (Yargıtay CGK - Karar: 2012/261)

Bireysel Silah Satma Suçu Görevli Mahkeme

Dosyadaki bilgi ve belgelere göre, sanığın iki adet ruhsatsız tabancayı satarken yakalandığı anlaşılmakla eyleminin 6136 sayılı Yasanın 12/1. madde ve fıkrasında tanımlanan ve yaptırıma bağlanan silah ticareti suçunu oluşturacağı, 6136 sayılı Yasanın 12/1. madde ve fıkrasında öngörülen cezanın üst sınırı itibariyle 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunun 12. maddesi uyarınca ağır ceza mahkemesinin görevli bulunduğu gözetilmeden yazılı biçimde hüküm kurulması hukuka aykırıdır (Yargıtay 8. Ceza Dairesi - Karar: 2012/2656).

Ses ve Gaz Fişeği Atan Silah Satma Suçu

5729 sayılı Kanun’un 4. maddesi 1. fıkrasının 6136 sayılı Yasa hükümlerine tabi silah vasfına dönüştürülecek şekilde gaz tabancası imal edilmesi ve satılmasına ilişkin olması ve dosya kapsamına göre de ses ve gaz fişeği atmak için imal edilmiş iken daha sonradan namlularındaki gaz ayırıcı parçası çıkarılarak 6136 sayılı Yasa hükümlerine tabi hale getirilen iki adet tabancayı işyerinde satmak amacıyla bulundurması biçimindeki sanığın eyleminin, 6136 sayılı Yasa’nın 12/1. madde ve fıkrası gereği bireysel silah ticareti suçu kapsamında değerlendirilmesinde bir isabetsizlik yoktur (Yargıtay 8. Ceza Dairesi - Karar: 2010/5437).

Atfı Cürüm Mahiyetinde İfade ve Toplu Silah Ticareti Suçu

Sanık İkram’ın diğer sanık Süleyman ile birlikte silah ticareti yaptığına ilişkin Süleyman’ın aşamada tutarlılık göstermeyen atfı cürüm niteliğindeki beyanı dışında mahkumiyetine yeter ve inandırıcı kanıt bulunmadığı, sanık Süleyman’ın ise olay ve arama tutanaklarına göre evinde toprağa gömülü olarak 4 kaleşnikof tüfek ve uzun namlulu tüfeklere ait 501 tane mermi bulundurduğu anlaşılmakla, bu oluş ve toplanan kanıtlara göre sanık İkram’ın atılı silah ticareti suçundan beraati yerine mahkumiyetine karar verilmesi ve sanık Süleyman’ın eyleminin de vahim nitelikte bireysel silah ticareti suçu olarak kabulü ile 6136 sayılı Yasa’nın 12/1-4. madde ve fıkraları uyarınca cezalandırılması gerektiği gözetilmeden suç nitelendirilmesinde yanılgıya düşülerek toplu silah ticareti suçundan hüküm kurulması hukuka aykırıdır (Yargıtay 8. Ceza Dairesi - Karar: 2009/13720).

Kişisel İhtiyaç İçin Silah Satma ve Bireysel Silah Ticareti Suçu

14.4.2003 tarihli olay yeri tesbit tutanağı ve tanık Fatih Aydın’ın mahkemedeki beyanına göre sanık Doğan Bayrak’la irtibat kurularak bu sanıktan “1” adet, sanık İhsan Tanık’tan “2” adet ve sanık Tahsin Koç’tan ise “1” adet silahın satın alındığı, sanıkların silahlarla birlikte deneme atışı yapılması için biraraya getirildiği, bu şekilde sanıkların birlikte olmalarında toplu silah ticaretinde bulunma iradelerinin mevcut olmadığı, sanık İhsan Tanık’ın münferiden davranarak “2” adet silahı satması eyleminin 6136 Sayılı Yasanın 12/1. madde ve fıkrasındaki ülkede silahın yayılmasına yönelik bireysel silah ticareti suçunu oluşturduğu, sanıklar Doğan Bayrak ve Tahsin Koç’un ise kişisel ihtiyaç nedeniyle birer adet silah satmaları şeklinde oluşan eylemlerinde ticari amaç bulunmayıp 6136 Sayılı Yasanın 13/1. madde ve fıkrasında tanımlanan suçun oluştuğu gözetilmeden, suç nitelemesinde yanılgıya düşülerek aynı yasanın 12/2. madde ve fıkrası uyarınca hüküm kurulması hukuka aykırıdır (Yargıtay 8. Ceza Dairesi - Karar: 2005/5259).

Avukat Baran Doğan