Yasak Bıçak Kaçakçılığı ve Ticareti (Satışı) Suçu Nedir? (6136 Sayılı Kanun)

Özel bir yasa olan 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar Kanunu’na göre yasak bıçaklarla ilgili üç suç işlenebilir:

• Yasak Bıçak Kaçakçılığı Suçu,
• Yasak Bıçak Ticareti (Satma) Suçu,
• Yasak Bıçak Bulundurma, Taşıma veya Satın Alma Suçu (6136 sayılı Kanun m.15),

6136 sayılı kanuna göre yasak bıçaklar şunlardır:

• Kama, hançer, saldırma, şişli baston, sustalı çakı, pala, kılıç, kasatura, süngü, sivri uçlu ve oluklu bıçaklar, topuz, topuzlu kamçı, boğma teli veya zinciri, muşta ile salt saldırı ve savunmada kullanılmak üzere özel nitelikteki benzeri aletler, 6136 sayılı yasaya göre yasak bıçaklar ve diğer aletler kapsamındadır (6136 sayılı Kanun md.4).

• 6136 sayılı kanunun 4. maddesinde ismen sayılmasa bile salt saldırı ve savunma için kullanılan aletler de (örneğin, mınçıka) yasak aletler kapsamındadır.

Bıçak Kaçakçılığı veya Ticareti (Satma) Suçu ve Cezası (6136 Sayılı Yasa)

Bıçak Kaçakçılığı Suçu (6136 sayılı Kanun m.14): Bıçak kaçakçılığı suçu, diğer tüm kaçakçılık suçlarında olduğu gibi nitelik itibariyle yasak eşyanın gümrüksüz bir şekilde ülkeye getirilmesini cezalandıran bir suç tipidir. Bıçak kaçakçılığı suçunun cezası şu şekildedir:

• 6136 sayılı yasanın yukarıda belirttiğimiz 4. maddesine aykırı olarak yapılan yasak bıçak veya başkaca aletler yahut benzerlerini ülkeye sokma, sokmaya kalkma veya bunların ülkeye sokulmasına aracılık etme veya bunları ülkede yapma (üretme) veya bir yerden diğer bir yere taşıma veya yollama veya taşımaya aracılık etme fiillerini işlerse, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 200 günden az olmamak üzere adli para cezası ile cezalandırılır. Suç konusu bıçak ve aletlerin niteliği veya sayı olarak azlığı halinde verilecek ceza yarısına kadar indirilir (6136 sayılı Kanun m.14/1).

• Yukarıdaki suçun örgütlü işlenmesi, yani bu eylemleri işlemek amacı ile teşekkül kuranlar ile yönetenler veya teşekküle mensup olanlar tarafından sözü geçen fıkrada yazılı suçlar işlenirse failler hakkında beş yıldan on yıla kadar hapis ve bin günden onbin güne kadar adli para cezasına hükmolunur (6136 sayılı Kanun m.14/2)

• Birinci fıkrada yazılı suçları ikinci fıkradaki hal dışında iki veya daha çok kişinin birlikte işlemeleri halinde, birinci fıkraya göre verilecek cezalar bir kat artırılır (6136 sayılı Kanun m.14/3).

• Bu madde kapsamına giren bıçak ve başkaca aletlerin veya benzerlerinin miktar bakımından vahim olması halinde yukarıdaki fıkralara göre hükmolunacak cezalar yarı oranında artırılır (6136 sayılı Kanun m.14/4) . Yargıtay tarafından 100 adetten fazla sayıda bıçak miktar bakımından vahim olarak kabul edilmektedir.

Bıçak Ticareti (Satma) Suçu (6136 sayılı Kanun m.15): Bıçak ticareti (satma) suçu, bıçak kaçakçılığı suçundan farklı olarak ülke içinde işlenebilen suçlardandır. Bıçak ticareti suçunun cezası şu şekildedir:

• Bıçak ve diğer aletleri satma veya satmaya aracılık etme suçunun cezası 6 aydan 1 yıla kadar hapis ve 25 günden az olmamak üzere adli para cezasıdır (6136 sayılı Kanun md.15/1).

• Bu madde kapsamına giren bıçak veya diğer aletlerin veya benzerlerinin sayı veya nitelik bakımından vahim olması halinde yukarıdaki fıkraya göre hükmolunacak cezalar yarıdan bir katına kadar artırılır (6136 sayılı Kanun 15/2). Bıçağın vahim nitelikte olup olmadığı Polis veya Jandarma Kriminal Laboratuarı ve Adli Tıp Kurumu’ndan ekspertiz raporu alınarak ispatlanır. Örneğin, muştalı-sustalı bıçaklar vahim nitelikte bıçak olarak kabul edilir. Yargıtay’a göre, 100 adetten fazla sayı bakımından vahim miktarda bıçak olarak nitelendirilmelidir.

• Bir sanat veya mesleğin icrası için kullanılması zorunlu bulunanların yapımına izin verilen bıçakları veya diğer aletleri veya benzerlerini kullanma amacı dışında satanlar veya satmaya aracılık edenler hakkında birinci fıkradaki; o bıçak veya diğer aletlerin veya benzerlerinin sayı ve nitelik bakımından vahim olması halinde de ikinci fıkradaki cezalar hükmolunur (6136 sayılı Kanun 15/3).

Adli Para Cezasına Çevirme, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

Adli para cezası, işlenen bir suça karşılık hapis cezasıyla birlikte veya tek başına uygulanabilen bir yaptırım türüdür. Yasak bıçak kaçakçılığı veya satışı suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezaları adli para cezasına çevrilemez. Çünkü, hem ceza miktarları hem de 6136 sayılı kanunda hapis cezaları adli para cezalarıyla birlikte veya seçimlik ceza olarak düzenlendiğinden hukuken hapis cezası adli para cezasına çevrilemez.

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması sanık hakkında hükmolunan cezanın belli bir denetim süresi içerisinde sonuç doğurmaması, denetim süresi içerisinde belli koşullar yerine getirildiğinde ceza kararının hiçbir sonuç doğurmayacak şekilde ortadan kaldırılması davanın düşmesine neden olan bir ceza muhakemesi kurumudur. Yasak bıçak kaçakçılığı veya ticareti suçu nedeniyle verilen cezalar hakkında koşulları varsa hükmün açıklanmasının geri bırakılması (hagb) kararı verilmesi mümkündür.

Ceza ertelenmesi, mahkeme tarafından belirlenen cezanın cezaevinde infaz edilmesinden şartlı olarak vazgeçilmesidir. Yasak bıçak kaçakçılığı veya ticareti suçu nedeniyle verilen cezalar hakkında şartları varsa cezanın ertelenmesi kararı verilmesi mümkündür.

Bıçak Kaçakçılığı veya Ticareti Suçunda Şikayet Süresi, Zamanaşımı ve Uzlaşma

Uzlaşma, suç isnadı altındaki şahıs ile suçun mağduru olan şahsın bir uzlaştırmacı aracılığıyla iletişim kurarak anlaşmasıdır. Yasak bıçak kaçakçılığı veya satışı suçu, uzlaştırma kapsamında olan suçlardan değildir.

Yasak bıçak kaçakçılığı veya ticareti suçu, şikayete tabi suçlar arasında yer almadığından savcılık tarafından resen soruşturulur, bu suçlara dair herhangi bir şikayet süresi yoktur. Kamu davasına şikayetçi olarak müdahil olan herhangi bir kimse varsa bile şikayetten vazgeçme ceza davasının düşmesi sonucunu doğurmaz.

Suç, dava zamanaşımı süresine riayet edilmek kaydıyla her zaman soruşturulabilir. Dava zamanaşımı, suçun işlendiği tarihten itibaren belli bir süre geçtiği halde dava açılmamış veya dava açılmasına rağmen kanuni süre içinde sonuçlandırılmamış ise ceza davasının düşmesi sonucunu doğuran bir ceza hukuku kurumudur. Yasak bıçak kaçakçılığı veya satma suçu nedeniyle yapılan yargılamalarda olağan dava zamanaşımı süresi 8 yıldır.

Yasak Bıçak Kaçakçılığı veya Ticareti (Satma) Suçunda Görevli Mahkeme

Yasak bıçak kaçakçılığı veya ticareti suçu hakkında yargılama yapma görevi, asliye ceza mahkemesi tarafından yerine getirilir.

Bıçak Kaçakçılığı veya Ticareti Suçu Yargıtay Kararları

Yasak Bıçak Satma Suçu

1- Suça konu 56 adet bıçaktan sadece 1 adedinin Adli Tıp Fizik İhtisas Dairesine 6136 sayılı Yasa kapsamında kalıp kalmadığı belirlenmek üzere gönderilmesi karşısında, emanetteki tüm bıçakların Kriminal Laboratuvar veya Adli Tıp Kurumu’na gönderilerek 6136 sayılı Yasa kapsamında bulundurulması, taşınması izne tabi bıçaklardan olup olmadığına dair rapor aldırılarak sonucuna göre sanığın hukuki durumunun tayin ve tespiti gerektiği gözetilmeden eksik incelemeye dayalı hüküm kurulması,

2- Sanığın yasak bıçak satma eyleminin 6136 sayılı Yasanın 15/1 inci maddesinde düzenlenen suçu oluşturacağı gözetilmeden 6136 s. Kanunun 14/1 inci maddesiyle hüküm kurulması hukuka aykırıdır (Yargıtay 8. Ceza Dairesi - Karar: 2012/29826).

Mutat Sayıda Bıçak Kaçakçılığı Suçu

Sanıktan elde edilen ve hükme dayanak yapılan bıçak sayısının 100’ü geçmemesi ve Dairemizce sürdürülen uygulama karşısında mutad sayıda olduğu ve bu nedenle sanığın eyleminin 6136 Sayılı Yasanın 14/1. madde ve fıkrasına uyar nitelikte bulunduğu gözetilmeden, yazılı biçimde aynı maddenin 4. fıkrası ile cezanın arttırılması hukuka aykırıdır (Yargıtay 8. Ceza Dairesi - Karar: 2002/7186).

Yasak bıçak kaçakçılığı veya ticareti (satma) suçu, adli sicil kaydının silinmesi ve bazı kamu hukuku haklarından yasaklılık açısından özellik arz ettiğinden savunmanın mutlaka bir ceza avukatı vasıtasıyla yapılmasında yarar vardır.

Avukat Baran Doğan