Atom Enerjisi ile Patlamaya Sebebiyet Verme Suçu Nedir? (TCK 173)

Atom enerjisi ile patlamaya sebebiyet verme suçu, 5237 sayılı TCK’nın 173. maddesinde “Genel Tehlike Yaratan Suçlar” bölümünde şu şekilde düzenlenmiştir:

Atom Enerjisi ile Patlamaya Sebebiyet Verme Suçu

Madde 173 - (1) Atom enerjisini serbest bırakarak bir patlamaya ve bu suretle bir başkasının hayatı, sağlığı veya malvarlığı hakkında önemli ölçüde tehlikeye sebebiyet veren kişi, beş yıldan az olmamak üzere hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) Yukarıdaki fıkrada tanımlanan fiilin taksirle işlenmesi halinde, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

Atom Enerjisi ile Patlamaya Sebebiyet Verme Suçunun Unsurları

Madde gerekçesine göre; madde metninde, atom enerjisiyle patlamaya sebep olmak fiili suç hâline getirilmiştir. Geniş kitleleri tahrip edici kuvvete sahip olan ve ekolojik dengenin uzun yıllar boyunca bozulmasına yol açan atom enerjisiyle patlamaya sebebiyet vermek, müstakil bir suç olarak tanımlanmıştır. İkinci fıkrada ise, bu fiilin taksirle işlenmesi, suç olarak tanımlanmıştır.

Adli Para Cezası, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

Adli para cezası, işlenen bir suça karşılık hapis cezasıyla birlikte veya tek başına uygulanabilen bir yaptırım türüdür. Atom enerjisi ile patlamaya sebebiyet verme suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası 1 yılın üstünde olduğundan adli para cezasına çevrilemez.

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması, sanık hakkında hükmolunan cezanın belli bir denetim süresi içerisinde sonuç doğurmaması, denetim süresi içerisinde belli koşullar yerine getirildiğinde ceza kararının hiçbir sonuç doğurmayacak şekilde ortadan kaldırılması davanın düşmesine neden olan bir ceza muhakemesi kurumudur. Atom enerjisi ile patlamaya sebebiyet verme suçu TCK m.173 ikinci fıkrası nedeniyle hükmedilen hapis cezası hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması (hagb) kararı verilmesi mümkündür.

Erteleme, mahkeme tarafından belirlenen hapis cezasının cezaevinde infaz edilmesinden şartlı olarak vazgeçilmesidir. Atom enerjisi ile patlamaya sebebiyet verme suçu nedeniyle TCK m.173 ikinci fıkrası gereği hükmedilen hapis cezası hakkında cezanın ertelenmesi kararı verilmesi mümkündür.

Suçun Şikayet Süresi ve Zamanaşımı

Atom enerjisi ile patlamaya sebebiyet verme suçu, şikayete tabi suçlar arasında yer almadığından savcılık tarafından resen soruşturulur, bu suçlara dair herhangi bir şikayet süresi yoktur. Şikayetten vazgeçme ceza davasının düşmesi sonucunu doğurmaz. Suç, dava zamanaşımı süresine riayet edilmek kaydıyla her zaman soruşturulabilir.

Dava zamanaşımı, suçun işlendiği tarihten itibaren belli bir süre geçtiği halde dava açılmamış veya dava açılmasına rağmen kanuni süre içinde sonuçlandırılmamış ise ceza davasının düşmesi sonucunu doğuran bir ceza hukuku kurumudur. Atom enerjisi ile patlamaya sebebiyet verme suçu için yapılan yargılamalarda olağan dava zamanaşımı süresi TCK 173/1 için 15 yıl, TCK 173/2 için 8 yıldır. Suç, bu zamanaşımı süresi içerisinde her zaman soruşturulabilir, bu zamanaşımı süresi geçtikten sonra soruşturma yapılamaz.

Uzlaşma

Uzlaşma, suç isnadı altındaki şahıs ile suçun mağduru olan şahsın bir uzlaştırmacı aracılığıyla iletişim kurarak anlaşmasıdır. Atom enerjisi ile patlamaya sebebiyet verme suçu, uzlaşma kapsamında olan suçlardan değildir.

Görevli Mahkeme

Atom enerjisi ile patlamaya sebebiyet verme suçu TCK m.172 birinci fıkrası nedeniyle yapılan yargılamalar ağır ceza mahkemesi tarafından yerine getirilir.

Atom enerjisi ile patlamaya sebebiyet verme suçu TCK m.172 ikinci fıkrası nedeniyle yapılan yargılamalar asliye ceza mahkemesi tarafından yerine getirilir.

Avukat Baran Doğan