Hukuk Bürosu Nedir?

Hukuk bürosu, avukatlık faaliyetinin yürütüldüğü temel mekanlardan biridir. Hukuk büroları, bir taraftan danışmanlık hizmeti sunarken, diğer taraftan dava takip işlemlerini yürütür. Hukuk büroları, avukatlık büroları veya avukatlık ofisleri olarak da adlandırılırlar. Nasıl tanımlanırsa tanımlansın hukuk bürosu, avukatların mesleki faaliyet icra ettiği ve kamu hizmeti verilen bir alandır.

Hukuk Bürosu ve Barolar

Hukuk bürosu, avukatların çalışma alanı olarak hem özel nitelikli hem de kamu hizmeti vermesi nedeniyle kamusal nitelikli bir alandır. Barolar ise avukatların kayıtlı olduğu bir meslek kuruluşudur. Avukatlar baroya kaydolmadan avukatlık mesleğini icra edemeyecekleri gibi hukuk bürosu da açamazlar. Türkiye’nin her ilinde bir adet baro bulunur. Barolar, avukatların mesleki faaliyetine müdahale niteliğinde bir yetkiye sahip değildir. Barolar, avukatlık mesleğinin yapılmasını kolaylaştırmak, avukatlar arasında dayanışmayı sağlamak ve insan haklarını savunmak için kurulmuş kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşlarıdır. Türkiye’de 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’na göre avukatlar bağımsızdır. Avukatların mesleki faaliyetlerinin kapsamı, mesleğin nasıl icra edileceği, avukat-müvekkil ilişkileri Avukatlık Kanunu ile düzenlenmiştir.

Hukuk Bürosu Nasıl Açılır?

Türkiye’de bir hukuk bürosu açabilmek için avukatlık ruhsatı almak şarttır. Avukatlık ruhsatı alabilmek için hukuk fakültesi mezunu olmak ve 1 yıl avukatlık stajı yapmak gerekir. Avukatlık stajı bittikten sonra Türkiye’deki herhangi bir ilde bulunan bir baroya kayıt yapılarak hukuk bürosu açılabilir. Hukuk bürosu açmak için sayısal açıdan bir avukat yeterlidir. Türkiye’de avukatlık mesleğinde, avukatın kişisel nitelikleri daha çok ön plana çıktığından avukatların tek tek hukuk bürosu açması yasal olarak da teşvik edilmektedir.

Hukuk Bürosu ve İstanbul Hukuk Büroları

Türkiye’nin en büyük barosu İstanbul Barosu’dur. İstanbul avukat sayısı bakımından dünyanın da en büyük barolarından biridir. İstanbul avukat sayısı yaklaşık olarak 50.000 civarındadır. Doğal olarak İstanbul hukuk bürosu sayısı ve avukat yetkinliği konusunda da Türkiye’de bir merkez konumundadır.

İstanbul avukatları, genellikle adliyeye yakın hukuk bürolarında faaliyet yürütürler. İstanbul’da üç büyük adliye bulunmaktadır. Bu adliyeler, İstanbul Anadolu Adliyesi, İstanbul Çağlayan Adliyesi ve Bakırköy Adliyesi’dir. İstanbul hukuk büroları da genellikle bu adliyeler civarında konumlanmıştır. İstanbul hukuk büroları adliyeye yakın konumlanmasına rağmen önemli bir kısmı da kentin çeşitli merkezi yerlerinde faaliyet göstermektedir.

Hukuk Büroları, Avukatlık ve Uzmanlık

Türkiye’de avukatlık ruhsatı alan bir avukat her türlü davada müvekkilini temsil edebilir. Avukatlık mesleğinin icrasında alan sınırlaması yoktur. Bu durum, esasen avukatlık mesleğinin Türkiye’de bir problem çözme sanatı olarak görülmesinin sonucudur. Yani, Türkiye’de avukatlar, müvekkillerinden gelen hukuki sorunları çeşitli hukuk alanlarından yararlanarak analiz eder ve çözerler.

Türkiye’de yasal olarak çalışma alanı seçme mecburiyeti olmamakla birlikte avukatlar, avukatlık mesleğini icra ederken belli türde davaları seçme hakkına sahiptir. Türkiye’de avukat, herhangi bir dava veya hukuki uyuşmazlık ile ilgili bir şahsı temsil edip etmeme noktasında tamamen bağımsızdır. Avukatın bir dava veya uyuşmazlığı kabul etmeye veya reddetmeye zorlanması kanunen suçtur.

Bir Hukuk Bürosu Nasıl Çalışır?

Türkiye hukuk büroları, ister Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı isterse yabancı bir ülkenin vatandaşı olsun, avukatlık meslek etik ilkelerine göre; yani, Avukatlık Havana Kuralları, Avrupa Birliği Meslek Etik Kuralları ve Türkiye Barolar Birliği Meslek Etik Kurallarına göre çalışmak zorundadır.

Hukuk bürosu faaliyetlerini yürütürken belli başlı temel avukatlık meslek ilkelerini titizlikle uygulamalıdır. Hukuk bürolarının dikkatli bir şekilde uygulaması gereken Avukatlık Meslek Etik İlkeleri’nden önemli bazı ilkeler şunlardır:

Hukuk Bürosu ve Şeffaflık

Hukuk bürosu, temsil ettiği müvekkili ile şeffaf bir ilişki kurmalıdır. Avukatlık meslek ilkelerine göre avukat, yaptığı işin ana hatlarını müvekkiline anlatmalı ve müvekkilinin yapılacak işi anlamasını sağlamalıdır. Avukat, müvekkilin talebi halinde yaptığı iş ile ilgili her aşamada müvekkiline bilgi vermelidir. Hukuk bürosu müvekkilinin işi için yapılacak masrafı önceden müvekkile bildirmeli, müvekkilin onayını aldıktan sonra işe girişmelidir.

Hukuk Bürosu ve Avukatın Sır Saklama Yükümlülüğü

Hukuk bürosu ve hukuk bürolarında çalışan her avukat, müvekkile dair bilgileri gizli tutmalıdır. Gizlilik kimlik bilgilerinin yanı sıra, dava ile ilgili bilgileri de içerir. Hukuk bürosunda çalışan avukatlar ve diğer yardımcı elemanlar, müvekkili tarafından kendilerine verilen her türlü evrakta yer alan kişisel veya davayla ilgili bilgiyi sır olarak saklamak zorundadır. Avukat, avukatlık mesleğini herhangi bir nedenle bırakmak zorunda kalsa dahi müvekkillerine dair sır saklama yükümlülüğü hayatının sonuna kadar devam eder. Örneğin, işlediği bir cinayete dair tüm detayları avukatına anlatan zanlının verdiği tüm bilgiler veya bir tazminat davası ile ilgili verilen özel bilgiler avukatın tüm yaşamı boyunca sır olarak saklamak zorunda olduğu bilgilerdir.

Hukuk Büroları ve Avukatın Bağımsızlığı

Hukuk büroları, her türlü hukuki çalışmayı yaparken diğer tüm özel kurum veya kamu kuruluşlarından bağımsız hareket etmek zorundadır. Mesleki faaliyetini icra eden avukatlara hiçbir kurum telkinde bulunamaz. Avukat müvekkilinin iş ile ilgili talimatlarıyla bağlı olmasına rağmen, mesleğini nasıl icra edeceği konusunda avukatlık meslek ilkeleri çerçevesinde müvekkilinden bağımsız hareket etmek zorundadır. Avukatlık Meslek İlkeleri, avukatlık mesleğinin standardını belirlediğinden mesleki faaliyet yürütülürken bu temel ilkeler dikkate alınmalıdır.

Hukuk Bürosu ve Zıt Menfaatleri Savunma Yasağı

Hukuk bürosu, menfaatleri tamamen birbirine zıt kişilerin davasına bakamaz. Davasına baktığı kişilerden bazılarının menfaati birbiriyle çelişiyorsa, derhal birini tercih ederek diğer kişilerin avukatlığından istifa edilmesi gerekir. Menfaati birbirine zıt olan kişilerin avukatlığını yapma yasağı en eski avukatlık meslek ilkesi olup Türkiye’deki avukatlar tarafından titizlikle uyulmaktadır.

Hukuk Bürosu Faaliyet Alanları

Türkiye’deki tüm hukuk büroları veya avukatlar hukukun her alanında faaliyette bulunma yetkisine sahiptir. Faaliyet alanı sınırlaması olmamasına rağmen, temel hukuk alanlarında her hukuk bürosu hukuki yardım vermektedir. Ortak faaliyet alanı diyebileceğimiz avukatlık faaliyetleri şunlardır:

Ceza Hukuku ve Hukuk Bürosu

Ceza soruşturmaları veya yargılamaları hukuk bürolarının ve avukatların en temel faaliyet alanlarından biridir. Türkiye’de ceza davalarında hukuki yardım sunan avukatlara halk arasında ceza avukatı veya ağır ceza avukatı denilmektedir. Avukatlık Kanunu’nda ağır ceza avukatı gibi terimler yer almaz. Ağır ceza avukatı terimi uygulamada oluşmuş ve halk arasında kullanılmaktadır.

Ceza avukatları, suç işlendikten sonra başlayan bir faaliyet olan soruşturma aşaması ile soruşturma neticesinde dava açılması ile başlayan kovuşturma aşamasında müvekkillerini temsil ederler. İstatistiksel olarak Türkiye’nin en çok suç işlenen kenti İstanbul’dur. Bu nedenle, ağır ceza avukatı sayısının en yüksek olduğu ilin İstanbul olduğunu söylemek mümkündür. İstanbul ağır ceza avukatları genellikle adliyeye yakın merkezlerde faaliyet gösterirler. Bakırköy ağır ceza avukatları için çok eski tarihlerden beri hukuk bürosu kurmak için ideal bir bölge olarak kabul edilmektedir.

Gayrimenkul Hukuku ve Hukuk Bürosu

Gayrimenkul davalarına bakan avukatlara halk arasında gayrimenkul avukatı denilmektedir. Gayrimenkullerle ilgili her türlü uyuşmazlık; tapu iptali ve tescili davası, men-i müdahale (müdahalenin önlenmesi) davası, izale-i şüyu (ortaklığın giderilmesi) davası, şufa davası gibi birçok dava gayrimenkul hukuku alanında faaliyet göstermek isteyen hukuk bürosu veya avukatın temel çalışma alanıdır. Gayrimenkul hukuku sorunları Türkiye’nin her yerinde sıklıkla yaşanmaktadır. Özellikle İstanbul’da bir hukuk bürosu gayrimenkul davalarıyla sıklıkla muhatap olmaktadır. Çarpık kentleşme, yanlış arazi düzenlemeleri, yanlış tutulan kayıtlar gibi pek çok nedenle gayrimenkul hukuku sorunları çıkmaktadır.

Aile Hukuku ve Hukuk Bürosu

Aile hukuku, Türkiye’de özellikle gelişim gösteren bir hukuk alanıdır. Ailenin Korunması Ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun, bu alandaki en büyük yeniliktir. Aile hukuku, her hukuk bürosunun faaliyette bulunduğu bir alandır. Çünkü ailenin korunmasına, çocuğun ve kadınların korunmasına dair tedbirler aciliyet arzettiğinden tüm hukuk büroları bu alanda hukuki yardım sunarlar. Hukuk bürosu, Aile Mahkemesi’ne başvurarak, aile içi şiddete maruz kalan kişinin aileden uzaklaştırılması ve mağdurların korunması gibi her türlü tedbirin alınmasını sağlar.

Boşanma davası, nafaka, maddi-manevi tazminat, boşanmada mal paylaşımı gibi aile hukukunun temel konuları hukuk bürolarının çalışma alanlarıdır. Hukuk bürosunda çalışan avukatlar, bu alanda avukatlık mesleğini icra ederken halk arasında boşanma avukatı olarak adlandırılmaktadır.

Tazminat Hukuku ve Hukuk Büroları

Tazminat hukuku çok geniş bir hukuk alanıdır. Maddi manevi tazminat davası, tazminat hukukunun ve hukuk bürosunun temel çalışma alanıdır. Maddi manevi tazminat davası oldukça farklı nedenler açılabilecek bir dava türüdür. Türkiye’de en yoğun açılan maddi manevi tazminat davaları şunlardır: İş kazası nedeniyle maddi manevi tazminat davası, trafik kazası nedeniyle maddi manevi tazminat davası, doktor hatası nedeniyle (tıbbi malpraktis) maddi manevi tazminat davası, boşanma nedeniyle maddi manevi tazminat davası, malvarlığı veya bedensel zararlara ilişkin maddi manevi tazminat davası.

Hukuk bürosu, maddi manevi tazminat davası açarken oldukça geniş bir araştırma yapar. Davanın delillerini topladıktan sonra tazminat miktarını tespit eder. Hukuk büroları, tazminat miktarını belirlemek için davayı açmadan önce bazen maddi manevi tazminat davasının konusuna göre uzman incelemesi de yaptırabilmektedir.

Hukuk bürosu, avukatların kamu hizmeti niteliğinde olan mesleki faaliyetlerini sürdürdüğü temel çalışma mekanıdır. Hukuk büroları, Avukatlık Kanunu ile özel bir hukuki koruma altındadır.

Avukat Baran Doğan