Yabancı Devlet Temsilcilerine Karşı Suç Nedir? (TCK 342)

Yabancı Devlet Temsilcilerine Karşı Suç, 5237 sayılı TCK’nın 342. maddesinde “Yabancı Devletlerle Olan İlişkilere Karşı Suçlar” bölümünde şu şekilde düzenlenmiştir:

Yabancı Devlet Temsilcilerine Karşı Suç

Madde 342 - (1) Türkiye Cumhuriyetinde sürekli veya geçici olarak görevlendirilmiş yabancı devlet temsilcileri ile bunların diplomasi memurları veya uluslararası kuruluşların temsilcileri ile bunların diplomatik ayrıcalık ve bağışıklık tanınan memurları, kendilerine karşı görevlerinden dolayı işlenen suçlar bakımından, kamu görevlisi kabul edilerek; suç işleyen kişiler hakkında, bu Kanunun ilgili hükümlerine göre cezaya hükmolunur.

(2) İşlenen suç hakaret ise, soruşturma ve kovuşturma yapılması, mağdurun şikayetine bağlıdır.

Bu maddede yazılı hükümlerin uygulanması, karşılıklılık koşuluna bağlıdır. (TCK m.443).

Yabancı Devlet Temsilcilerine Karşı Suçun Unsurları

Madde gerekçesine göre; madde, Türkiye’de görevli yabancı devlet temsilcilerine veya diplomasi memurlarına veya uluslararası kuruluşların temsilcileri ile bunların diplomatik ayrıcalık ve bağışıklık tanınan memurlarına karşı görevlerinden dolayı herhangi bir suç işlenmesi hâlinde, kanunda o suça özgü cezanın uygulanacağı hükmünü getirmiş bulunmaktadır. Böylece, Türkiye’deki memurlara karşı görevlerinden dolayı işlenecek ve yabancılar bakımından da işlenmesi olanaklı suçlardan dolayı aynı maddeler hükümlerinin uygulanacağı ifade edilmiş olmaktadır.

Suçun Şikayet Süresi ve Zamanaşımı

Yabancı Devlet Temsilcilerine Karşı Suç, hakaret suçu ise soruşturulması ve kovuşturulması mağdurun şikayete bağlıdır. Diğer suçlar ve şikayete tabi suçlar arasında yer almayan suçlar savcılık tarafından resen soruşturulur, bu suçlara dair herhangi bir şikayet süresi yoktur. Şikayetten vazgeçme ceza davasının düşmesi sonucunu doğurmaz. Suç, dava zamanaşımı süresine riayet edilmek kaydıyla her zaman soruşturulabilir.

Dava zamanaşımı, suçun işlendiği tarihten itibaren belli bir süre geçtiği halde dava açılmamış veya dava açılmasına rağmen kanuni süre içinde sonuçlandırılmamış ise ceza davasının düşmesi sonucunu doğuran bir ceza hukuku kurumudur. Yabancı Devlet Temsilcilerine Karşı Suç için yapılan yargılamalarda olağan dava zamanaşımı süresi işlenen suçun vasfına göre 8 yıl ila 30 yıl arasındadır. Suç, bu zamanaşımı süresi içerisinde her zaman soruşturulabilir, bu zamanaşımı süresi geçtikten sonra soruşturma yapılamaz.

Soruşturma, Kovuşturma ve Görevli Mahkeme

Yabancı Devlet Temsilcilerine Karşı Suç nedeniyle yapılan yargılamalar ağır ceza mahkemesi tarafından yerine getirilir.

Bu maddede yazılı hükümlerin uygulanması, karşılıklılık koşuluna bağlıdır. (TCK m.443).

Avukat Baran Doğan