Usulsüz Ölü Gömülmesi Suçu Nedir? (TCK 196)

Usulsüz Ölü Gömülmesi Suçu, 5237 sayılı TCK’nın 196. maddesinde “Kamu Sağlığına Karşı Suçlar” bölümünde şu şekilde düzenlenmiştir:

Usulsüz Ölü Gömülmesi

Madde 196 - (1) Ölü gömülmesine ayrılan yerlerden başka yerlere ölü gömen veya gömdüren kişi, altı aya kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Usulsüz Ölü Gömülmesi Suçunun Unsurları

Madde gerekçesine göre; maddede, ölü gömülmesine ayrılan yerlerden başka yerlere ölü gömülmesi veya gömdürülmesi cezalandırılmaktadır.

Ölülerin önceden belirlenen mezarlıklar veya savaş, bulaşıcı hastalık vb. nedenlerle belirlenen gömme yerleri dışında gömülmesi bu madde kapsamında usulsüz ölü gömülmesi suçu teşkil edecektir. Ölünün gömüldüğü yerin boşa arazi olması veya kapalı bir mekan olması suçun unsurlarının oluşması açısından bir fark yaratmaz.

Adli Para Cezası, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

Adli para cezası, işlenen bir suça karşılık hapis cezasıyla birlikte veya tek başına uygulanabilen bir yaptırım türüdür. Usulsüz ölü gömülmesi suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası 1 yıl veya altında olduğunda adli para cezasına çevrilebilir.

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması, sanık hakkında hükmolunan cezanın belli bir denetim süresi içerisinde sonuç doğurmaması, denetim süresi içerisinde belli koşullar yerine getirildiğinde ceza kararının hiçbir sonuç doğurmayacak şekilde ortadan kaldırılması davanın düşmesine neden olan bir ceza muhakemesi kurumudur. Usulsüz ölü gömülmesi suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası 2 yıl veya altında olduğundan hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması (hagb) kararı verilmesi mümkündür.

Erteleme, mahkeme tarafından belirlenen cezanın cezaevinde infaz edilmesinden şartlı olarak vazgeçilmesidir. Usulsüz ölü gömülmesi suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası 2 yıl veya altında olduğundan hakkında cezanın ertelenmesi kararı verilmesi mümkündür.

Suçun Şikayet Süresi ve Zamanaşımı

Usulsüz ölü gömülmesi suçu, şikayete tabi suçlar arasında yer almadığından savcılık tarafından resen soruşturulur, bu suçlara dair herhangi bir şikayet süresi yoktur. Şikayetten vazgeçme ceza davasının düşmesi sonucunu doğurmaz. Suç, dava zamanaşımı süresine riayet edilmek kaydıyla her zaman soruşturulabilir.

Dava zamanaşımı, suçun işlendiği tarihten itibaren belli bir süre geçtiği halde dava açılmamış veya dava açılmasına rağmen kanuni süre içinde sonuçlandırılmamış ise ceza davasının düşmesi sonucunu doğuran bir ceza hukuku kurumudur. Usulsüz ölü gömülmesi suçu için yapılan yargılamalarda olağan dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Suç, bu zamanaşımı süresi içerisinde her zaman soruşturulabilir, bu zamanaşımı süresi geçtikten sonra soruşturma yapılamaz.

Uzlaşma

Uzlaşma, suç isnadı altındaki şahıs ile suçun mağduru olan şahsın bir uzlaştırmacı aracılığıyla iletişim kurarak anlaşmasıdır. Usulsüz ölü gömülmesi suçu, uzlaşma kapsamında olan suçlardan değildir.

Görevli Mahkeme

Usulsüz ölü gömülmesi suçu nedeniyle yapılan yargılamalar asliye ceza mahkemesi tarafından yerine getirilir.

Soruşturma aşamasında önödeme hükümleri uygulanabileceği gibi, kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı da verilebilir.

Kovuşturma aşamasında basit yargılama usulü uygulanarak yargılama yapılabilir.

Avukat Baran Doğan