Arabuluculuk Nedir?
Arabuluculuk; bir uyuşmazlığın tarafı olan kişilerin tarafsız ve uzman bir üçüncü kişi yardımı ile aralarındaki uyuşmazlığı sona erdirmesini sağlayan mahkeme dışı bir çözüm yöntemidir. Arabuluculuk yoluyla taraflar arasındaki uyuşmazlık hızlı, kesin ve uygulanabilir bir şekilde çözülür. Arabuluculuk yasası, kural olarak tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri tüm uyuşmazlıklara uygulanabilir. Özellikle, ticari uyuşmazlıklar, iş hukukundan kaynaklanan kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla çalışma ücretleri, maddi ve manevi tazminat davaları, mirasın paylaşılması sorunları vb. gibi uyuşmazlıklar arabuluculuk yoluyla çözülebilir.
Uyuşmazlığın tarafları arabuluculuk sürecine özgür iradeleriyle ve eşit haklara sahip olarak katılırlar. Arabuluculuk faaliyetine katılan tüm taraflar bu süreçte ileri sürülen beyan veya belgelerin gizli kalmasını sağlamakla yükümlüdür. Arabuluculuk faaliyeti sırasında ileri sürülen belgeler ve beyanlar, mahkemelerde veya tahkim vs. gibi başkaca yerlerde delil olarak kullanılmaz. Arabuluculuk Kanunu uygulaması ile uyuşmazlığın çözülmesi halinde arabulucu tarafından bir “anlaşma belgesi” düzenlenir. Anlaşma belgesi, taraflar arasındaki hak ve yükümlükleri belirleyen, yetkili ve görevli mahkeme tarafından icra edilebilirlik şerhi verildiğinde ilam niteliğinde olan belgelerdendir.
Arabulucu, taraflar arasındaki iletişim sürecinde uyuşmazlık veya hukuk davası ile ilgili dört önemli amacı gerçekleştirmeye çalışır:
- Hukuki sorunu açık bir şekilde tespit etmek,
- Tarafların menfaatlerini ayrı ayrı değerlendirerek açıkça ortaya koymak,
- Tespit edilen hukuki sorunu, tarafların menfaatlerine uygun ve dengeli bir şekilde çözerek bir anlaşmaya varmalarını sağlamak için iletişim ve müzakereleri yürütmek,
- Taraflar anlaşmaya vardığında, tarafların iradelerine uygun anlaşmayı düzenleyerek hukuki uyuşmazlığı kesin bir şekilde çözmek.