Özel ve Aile Hayatına Saygı Hakkı Nedir?
Av. Mehmet Erbil1
Özel hayata ve aile hayatına saygı hakkı, TC Anayasası m.20 ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 8. maddesinde düzenlenmiştir. Özel hayata ve aile hayatına saygı hakkı, Anayasa ve sözleşmenin (AİHS) ortak koruma alanında yer almaktadır. Bu nedenle, bu hakkı ihlal eden eylem veya işlemler aleyhine bireysel başvuru yapılabilir.
ANAYASA MADDE 20 - Özel hayatın gizliliği
Herkes, özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahiptir. Özel hayatın ve aile hayatının gizliliğine dokunulamaz.
AİHS m.8 - Özel ve aile hayatına saygı hakkı
Herkes özel ve aile hayatına, konutuna ve yazışmasına saygı gösterilmesi hakkına sahiptir.
Özel hayata ve aile hayatına saygı hakkının ihlal edilmesi halinde, kimi zaman özel hayatın gizliliğini ihlal suçu da vücut bulabilir.
Özel Hayata Ve Aile Hayatına Saygı Hakkının İhlali İle İlgili Anayasa Mahkemesi Kararları
Kanalizasyon Sularının Arıtılmadan Akarsuya Bağlanması Özel Hayata Saygı Hakkının İhlalidir
ÖZET: Kanalizasyon sularının arıtılmadan akarsuya bağlanması, zarar gören başvurucular yönünden Anayasanın 20. Maddesinde düzenlenen özel hayata ve aile hayatına saygı hakkının ihlalidir. (1/2/2018 tarihli, Binali Özkaradeniz ve diğerleri kararı. B. No: 2014/4686)
Ünlü Kişilerin Özel Hayatının Kapsamı
ÖZET: Sinema be televizyon oyuncularının özel hayatları toplumun belli bir kesiminin merakını cezp etmektedir. Bu nedenle de belli bir ölçüye kadar sanatçıların özel yaşamlarının haber ve eleştiriye konu edilmesi demokratik bir toplumda hoşgörüyle karşılanması gerekir. Başvuruya konu edilen görüntüler; başvurucunu konutuna girilmeksizin, kamunun kullanımına açık bir alanda (sokakta) herkes tarafından görülebilen bir yerde çekilmiştir. Başvurucunun yayınlanan partneri ile yakınlaşma görüntüleri, ilgililer açısından kabul edilemez derecede rahatsızlığa yol açabilecek unsurlarda içermemektedir. Bu nedenlerle Anayasanın 20. Maddesinde güvenceye bağlanan özel hayata saygı hakkı ihlal edilmemiştir. (5/10/2017 tarihli, Birsen Berrak Tüzünataç kararı. B.No: 2014/20364)
Hiv Virüsü Olan Kişinin İşten Çıkarılması ve Yargılamanın Gizli Yapılmasının Reddi Özel Hayata Saygı Hakkının İhlalidir
ÖZET: Hiv virüsü taşıyan işçinin, diğer işçiler yönünden risk taşımayacak bir pozisyonda çalıştırılması yönünde bir çaba sarf edilmeden, başvurucunun iş akdine son verilmiş olması Anayasanın 17. Maddesinde düzenlenen kişinin maddi ve manevi varlığını koruma hakkı, yerel mahkemede yargılamanın gizli yapılması yönündeki talebinin karşılanmamış olması nedeniyle de özel hayata saygı hakkı ihlal edilmiştir. ( T.T.A kararı. B.No: 2014/19081)
Cinsel Hayatın Sorgulanarak Tsk İle İlişiğin Kesilmesi Özel Hayata Saygı Hakkının İhlalidir
ÖZET: Cinsel tercihlerinin farklı olduğu şüphesiyle sorgulanarak, başvurucunun özel hayatının en mahrem yönlerini oluşturan cinsel hayatını öğrencilik yıllarından itibaren tüm detaylarının anlatması sağlanarak ahkali durumunun gerekçe yapılarak TSK ile ilişiğinin kesilmesi özel hayata saygı hakkının ihlalidir. ( Ata TÜRKERİ kararı. B. No: 2013/6057)
Avukat Baran Doğan
-
Avukat Mehmet Erbil, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde hukuk eğitimini tamamlamıştır. 1990 yılından beri İstanbul’da serbest avukatlık yapmaktadır. Çalışmalarını insan hakları ihlalleri ile ilgili olarak ulusal ve uluslararası hukuk alanında yoğunlaştırmıştır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesine yaptığı başvurularla ulusal hukuk mevzuatında bir çok değişikliğin yapılmasına vesile olmuştur. ↩
UYARI
Web sitemizdeki tüm makale ve içeriklerin telif hakkı Av. Baran Doğan’a aittir. Tüm makaleler hak sahipliğinin tescili amacıyla elektronik imzalı zaman damgalıdır. Sitemizdeki makalelerin kopyalanarak veya özetlenerek izinsiz bir şekilde başka web sitelerinde yayınlanması halinde hukuki ve cezai işlem yapılacaktır. Avukat meslektaşların makale içeriklerini dava dilekçelerinde kullanması serbesttir.
Makale Yazarlığı İçin
Avukat veya akademisyenler hukuk makalelerini özgeçmişleri ile birlikte yayımlanmak üzere avukatbd@gmail.com adresine gönderebilirler. Makale yazımında konu sınırlaması yoktur. Makalelerin uygulamaya yönelik bir perspektifle hazırlanması rica olunur.