Devletin Güvenliğine ve Siyasal Yararlarına İlişkin Bilgileri Açıklama Suçu Nedir? (TCK 329)

Devletin güvenliğine ve siyasal yararlarına ilişkin bilgileri açıklama suçu, 5237 sayılı TCK’nın 329. maddesinde “Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk” bölümünde şu şekilde düzenlenmiştir:

Devletin Güvenliğine ve Siyasal Yararlarına İlişkin Bilgileri Açıklama

Madde 329 - 1) Devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları bakımından niteliği itibarıyla gizli kalması gereken bilgileri açıklayan kimseye beş yıldan on yıla kadar hapis cezası verilir.

(2) Fiil, savaş zamanında işlenmiş veya Devletin savaş hazırlıklarını veya savaş etkinliğini veya askerî hareketlerini tehlikeye koymuşsa, faile on yıldan onbeş yıla kadar hapis cezası verilir.

(3) Fiil, failin taksiri sonucu meydana gelmiş ise birinci fıkrada yazılı olan halde, faile altı aydan iki yıla, ikinci fıkrada yazılı hallerden birinin varlığı halinde ise üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası verilir.

Devletin Güvenliğine ve Siyasal Yararlarına İlişkin Bilgileri Açıklama Suçunun Unsurları

Madde gerekçesine göre; madde, Devletin güvenliği veya iç ve dış siyasal yararları gereği niteliği itibarıyla gizli kalması gereken bilgilerin açıklanmasını cezalandırmakta ve böylece ülke güvenliğini ve yararlarını korumaktadır.

Suçun maddî unsuru olan “açıklama”, yukarıda nitelikleri gösterilen Devlet sırlarının bir veya birden fazla kişiye her ne suretle olursa olsun bildirilmesini, naklini belirtmektedir.

İkinci fıkrada gösterilen, suça ait nitelikli unsurlar hakkında yukarıdaki maddenin ikinci fıkrasının gerekçesine bakılmalıdır.

Maddenin üçüncü fıkrasında, failin taksiri sonucu fiilin işlenmesine neden olunması hâli cezalandırılmakta ve bu hâllerde birinci ve ikinci fıkraların ihlâl edilmiş olabileceği öngörülerek, ayrı ayrı yaptırım konulmaktadır. Bu fıkrayla cezalandırılan fiil, taksir sonucu Devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararlarının gizli kalmasını gerektirdiği bilgilerin, bunları açıklayan kimsenin eline geçmiş olmasıdır.

Suçun Şikayet Süresi ve Zamanaşımı

Devletin güvenliğine ve siyasal yararlarına ilişkin bilgileri açıklama suçu, şikayete tabi suçlar arasında yer almadığından savcılık tarafından resen soruşturulur, bu suçlara dair herhangi bir şikayet süresi yoktur. Şikayetten vazgeçme ceza davasının düşmesi sonucunu doğurmaz. Suç, dava zamanaşımı süresine riayet edilmek kaydıyla her zaman soruşturulabilir.

Dava zamanaşımı, suçun işlendiği tarihten itibaren belli bir süre geçtiği halde dava açılmamış veya dava açılmasına rağmen kanuni süre içinde sonuçlandırılmamış ise ceza davasının düşmesi sonucunu doğuran bir ceza hukuku kurumudur. Devletin güvenliğine ve siyasal yararlarına ilişkin bilgileri açıklama suçu için yapılan yargılamalarda olağan dava zamanaşımı süresi 15 yıldır. Suç, bu zamanaşımı süresi içerisinde her zaman soruşturulabilir, bu zamanaşımı süresi geçtikten sonra soruşturma yapılamaz.

Görevli Mahkeme

Devletin güvenliğine ve siyasal yararlarına ilişkin bilgileri açıklama suçu nedeniyle yapılan yargılamalar ağır ceza mahkemesi tarafından yerine getirilir.

Avukat Baran Doğan