Disiplin Para Cezası

HMK Madde 446

(1) Bu Kanun anlamında disiplin para cezasından maksat, yargılamanın düzenli bir biçimde işleyişini sağlamak ve kamu düzenini korumak amacıyla verilen, verildiği anda kesin olan ve derhâl infazı gereken para cezasıdır. Bu ceza, seçenek yaptırımlara çevrilemez ve adli sicil kayıtlarında yer almaz.

(2) Disiplin para cezası, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.

• 6100 sayılı HMK (Hukuk Muhakameleri Kanunu) Tam Metin

HMK Madde 446 Gerekçesi

Maddede yer alan düzenlemeyle metin içinde geçen disiplin para cezası kavramına yüklenmesi gereken anlamın ne olduğu hususu tespit edilmiştir. Sözü edilen yasal düzenlemede yargı organlarının idarî para cezası vermesinin doğru olmayacağı ve idarî para cezası verilmesi hâlinde kararların denetimi bağlamında doğabilecek sakıncayı bertaraf etmek ve cezayı etkin kılmak suretiyle yargılamanın işleyişini güvence altına almak amaçlanmıştır.

Ayrıca bu Tasarıda disiplin para cezasının özelliklerinin neler olduğu ve bu cezanın nasıl tahsil edileceği hususları da açıklığa kavuşturulmuştur.

HMK 446 (Disiplin Para Cezası) Emsal Yargıtay Kararları

YARGITAY 20. HUKUK DAİRESİ Esas : 2015/16193 Karar : 2016/279 Tarih : 14.01.2016

• HMK 446. Madde

• Disiplin Para Cezası

Taraflar arasında görülen dava sırasında davalı vekili tarafından 27.04.2015 tarihli dilekçe ile özetle; “…dava konusu taşınmazın kıymeti hakkındaki bilirkişi incelemesi hakkındaki safahati tamamlanmadan ve karar vermeye elverişli bilirkişi raporu tanzim olunmadan depo kararı verilmesinin usûl ve kanuna aykırı olduğu, mahkemenin usûle ve kanuna uygun haklı talep ve itirazlarını dikkate almadığı, usûle ilişkin taleplerini ısrarları üzerine yerine getirdiği ancak esasa ilişkin taleplerini dikkate almadığı, usûl ve kanunun açık hükümleri ile Yargıtayın yerleşik uygulamalarına aykırı olarak karar vermeye elverişli olmayan usulsüz ve geçersiz bilirkişi raporları ile yargılamayı taraflarını yok sayarak yürüten, dilekçelerindeki belirttikleri maddi vakıa ve eksiklikleri dahi görmezden gelen mahkeme hakiminin tarafsızlığını yitirmiş olduğu …” gerekçesiyle reddi hakim yoluna başvurulmuştur.

Reddedilen hakim tarafından, talebin reddi gerektiği yönünde görüş belirtilmesi üzerine, dosyayı inceleyen merci tarafından reddi hakim talebinin reddine ve ret talebinde bulunan davalının HMK’nın 42/4 maddesi uyarınca 1000.- TL para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin verilen karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Hakimin reddi için ileri sürülen sebepler işin esası yönünden temyiz sebebi olup, HMK’nın 36. maddesinde sayılan sebeplerden değildir. Açıklanan nedenlerle reddi hakim isteminin reddi yolunda kurulan merci kararında bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ancak; reddi hakim isteminin esastan reddedilmesi ve ret talebinde bulunan tarafın kötüniyetli olması halinde verilecek disiplin para cezasının alt ve üst hadleri HMK’nın 42/4 maddesi uyarınca 500 ila 5.000TL olarak belirtilmiştir. HMK’nın 446/1 maddesinde disiplin para cezaları, yargılamanın düzenli bir biçimde işleyişini sağlamak ve kamu düzenini korumak amacıyla verilen, verildiği anda kesin olan ve derhal infazı gereken para cezası olarak tanımlanmış olup, somut olayda verilen disiplin para cezası yargılamanın düzenli işlemesini sağlamak ve kamu düzenini korumak amacıyla verildiğine göre para cezasına hükmedilirken bu cezanın disiplin para cezası olduğunun belirtilmemiş olması doğru değil ise de, bu husus hükmün bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hükmün düzeltilerek onanması uygun görülmüştür. Bu sebeple; hüküm fıkrasının 2. bendinde yazan “Reddi hakim talebinde bulunan davalı … …‘ın HMK’nın 42. maddesi gereğince takdiren 1000.- TL” ibaresinden sonra “disiplin para cezası ile cezalandırılmasına” ibaresinin yazılması suretiyle düzeltilmesine ve hükmün 6100 sayılı Kanunun geçici 3. maddesi atfıyla HUMK’nın 438/7. maddesine göre bu düzeltilmiş şekliyle ONANMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 14/01/2016 gününde oy birliği ile karar verildi.