Yargılama Usulünün belirlenmesi

HMK 424

(1) Taraflar, hakem veya hakem kurulunun uygulayacağı yargılama usulüne ilişkin kuralları, bu Kısmın emredici hükümleri saklı kalmak kaydıyla, serbestçe kararlaştırabilir ya da tahkim kurallarına yollama yaparak belirleyebilirler. Taraflar arasında böyle bir sözleşme yoksa hakem veya hakem kurulu, tahkim yargılamasını, bu Kısmın hükümlerini gözeterek uygun bulduğu bir şekilde yürütür.

• 6100 sayılı HMK (Hukuk Muhakameleri Kanunu) Tam Metin

HMK Madde 424 Gerekçesi

Tahkimde yargılama usulünün belirlenmesinde taraf serbestisi ilkesinin kabul edilmiş olduğu bir kez daha ve açıkça belirtilmiştir. Taraf serbestisi ilkesi bu Kısımdaki emredici kurallar ile sınırlanmıştır. Taraf serbestisinin kullanılmadığı hâller için ise bu Kısım hükümleri yedek hukuk kuralı olarak uygulanacak, ancak yine de oluşacak boşluklar, tahkimde sürati ve pratikliği temin bakımından, hakem veya hakem kurulu tarafından doldurulacaktır.

HMK 424 Tahkimde Yargılama Usulünün Belirlenmesi Yargıtay Kararları

Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2022/2858 E. , 2024/2373 K.

• HMK 424
• Yargılama Usulünün Belirlenmesi

Mahkemenin 04.01.2022 tarihli ve 2021/189 E., 2022/1 K. sayılı kararı ile; davacı yana celsede keşif ara kararı ile keşif için yatırılması gereken delil avansının kalem kalem hesaplandığı ve tarafa söz konusu avansı Mahkeme veznesine depo etmesi gereken kesin süre ile birlikte, verilen kesin sürede delil avansının yatırılmamasının sonuçları hususunda ihtar edildiği, davanın niteliği gereği dava konusu edilen yerin başında keşif yapılması hususunun davanın esastan karara bağlanması için zorunlu olup Mahkemece belirlenen delil avansı depo edilmemiş olduğundan ve dosyadaki mevcut deliller davanın ispatı için yeterli görülmediğinden, davacı tarafın davasını ispat edemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Kadastro sonucu, Kars ili, … ilçesi, …. köyü 163 ada 1 parsel sayılı, 845,37 metrekare yüzölçümlü, arsa vasıflı taşınmazın 07.04.2007 tarihinde davalı … adına tespit edildiği, söz konusu tespitin 05.06.2007 tarihinde kesinleştiği, davacıların miras yoluyla gelen hakka dayalı olarak tapu iptali ve tescil istemli olarak eldeki temyize konu davayı açtıkları, ikinci bozma kararı sonrası 19.10.2021 tarihli duruşmada 1 nolu ara karar ile; “… keşif avansının davacı tarafından 02.11.2021 tarihine kadar mahkeme veznesine yatırılması için kesin süre verilmesine, bu hususta davacı yana muhtıra çıkarılmasına, kesin süre içerisinde keşif avansının yatırılmaması halinde HMK 424/2 maddesi gereğince keşif, bilirkişi deliline dayanmaktan vazgeçmiş sayılacaklarının ihtaratına, ( ihtarat yapıldı)” şeklinde karar verildiği, verilen kesin süreye rağmen davacı tarafından keşif avansının mahkeme veznesine depo edilmediği anlaşılmaktadır.

Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) geçici 3/2 nci maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (HUMK) uygulanacağı davalar yönünden HUMK’un 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.

Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davacılar vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.