Keşfe Yetkili Mahkeme

HMK Madde 289

(1) Keşif, davaya bakan mahkemece icra edilir. Keşif konusu, mahkemenin yargı çevresi dışında ise inceleme istinabe suretiyle yapılır.

(2) Keşif konusu, büyükşehir belediye sınırları içerisinde ise inceleme, davaya bakan mahkeme tarafından da yerine getirilebilir.

• 6100 sayılı HMK (Hukuk Muhakameleri Kanunu) Tam Metin

HMK Madde 289 Gerekçesi

Keşif; davaya bakan mahkeme tarafından yapılır. Keşfin konusu mahkemeye getirilebiliyorsa inceleme mahkemede, mahkemeye getirilemiyorsa yahut bulunduğu yerde inceleme yapılması zorunlu görülüyorsa keşif, mahallinde yapılır.

Toplu mahkemelerde ise keşif naip hâkim tarafından da icra olunabilir. Keşif yapılacak yer mahkemesinin yargı çevresi dışında bulunuyorsa, keşif istinabe suretiyle yapılır.

Keşfin konusu büyükşehir belediye sınırları içerisinde ise 26/2/1985 tarihli ve 3156 sayılı Kanunla 1086 sayılı Kanuna eklenen ek 1 inci maddedeki düzenlemeye benzer şekilde zorunluluk olmadıkça, keşif davaya bakan mahkemece yapılacaktır.

HMK 289 (Keşfe Yetkili Mahkeme) Emsal Yargıtay Kararları

YARGITAY 15. HUKUK DAİRESİ Esas : 2015/5719 Karar : 2016/375 Tarih : 25.01.2016

• HMK 289. Madde

• Keşfe Yetkili Mahkeme

Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan bakiye iş bedelinin tahsili istemine ilişkin olup, mahkemenin davanın kısmen kabulüne dair kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Davacı yüklenici davasında, 2003 yılında davalı şirkete ait her türlü elektrik tesisat işlerinin malzemeli olarak yapılması konusunda anlaştıklarını, işi yapıp teslim ettiğini, 2008 yılına kadar davalı tarafından ara ara ödemeler yapıldığını, bu tarihten sonra ise herhangi bir ödeme yapılmadığını, toplam 474.193,82 TL tutarındaki iş bedeli alacağından 216.992,00 TL’sinin ödenmediğini iddia ederek bu miktar alacağın tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davalı iş sahibi ise savunmasında, alacağın zamanaşımına uğradığını, bir kısım imalâtların davacı tarafından yapıldığını, ancak davacının davaya konu ettiği .. .. Konutlarının inşaatının dava dışı .. .. Ltd.Şti. tarafından yapıldığını, davacının bu inşaatlarda gerçekleştirdiği temel topraklama işinin karşılığının ödendiğini, daha sonra davacının yüksek ücret istemesi üzerine bakiye elektrik işlerinin .. Mühendislik firmasına yaptırıldığını ileri ürerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, bir elektrik mühendisi bilirkişisi tayin edilerek taraf vekillerinin refakatında keşif yapılmış ve .. Köyü .. Villalarının bulunduğu yerde .. numaralı dairenin gezilerek niteliklerinin neler olduğu zapda geçirilmiş, daha sonra .. .. .. Sokak .. .. Bulvarı’nda bulunan .. ..’ndeki .. kat .. numaralı dairenin gezildiği ve özelliklerinin neler olduğu zapda geçirilmiştir. Ayrıca keşif zaptıyla bilirkişiye yerinde inceleme yapması için yetki verilmiştir. Bilirkişi ise 25 mahalde davacı tarafından yapılan işler tespit edilmiş ve yapılan bu işlerin bedelinin ne miktarda olduğunu rapor ve ek raporunda belirlemiştir.

Keşif tarihinde yürürlüğe girmiş olan 6100 sayılı HMK’nın 289/1. maddesinde, keşfin davaya bakan mahkemece icra edileceği düzenlemesine yer verilmiştir. Yasanın bu hükmü uyarınca keşfin, iki tarafın usulen davet edilmesinden sonra yüzlerine karşı ve davete uymamaları halinde gıyaplarında mahkeme veya tahkikat hakimi tarafından yapılması gerekmektedir. Hakim, bu yetkisini bilirkişiye devredemez (15 H.D. 09.03.1998 gün 4864/874 E. ve K. sayılı kararı). Somut olayda ise davacı tarafından elektrik tesisat işlerinin yapıldığını iddia ettiği yerlerden sadece iki tanesinde keşif yapılmış, bilirkişiye diğer mahalleri gezip yerinde inceleme yapması için yetki verilmiştir. Mahkemenin keşif yetkisini kanuna aykırı olarak bilirkişiye devretmesi ve bu şekilde keşif yapılması sonucu düzenlenen bilirkişi rapor ve ek raporunun hükme esas alınması doğru olmamış, açıklanan nedenle kararın bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan sebeple mahkeme kararının BOZULMASINA, bozma sebebine göre davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 25.01.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.