Mevcut Delillerle Davanın Aydınlanması

HMK Madde 146

(1) Mahkeme, taraflarca gösterilmiş olan delillerin incelenmesinden sonra, davanın muhakeme ve hüküm için yeterli derecede aydınlandığını anlarsa, tahkikatın bittiğini kendilerine bildirir.

• 6100 sayılı HMK (Hukuk Muhakameleri Kanunu) Tam Metin

HMK Madde 146 Gerekçesi

1086 sayılı Kanunun 217 nci maddesinin birinci fıkrası hükmü muhafaza edilmekle birlikte, ikinci fıkra başka maddelerde düzenlendiğinden, tekrara sebebiyet vermemek için bu maddeye alınmamıştır. Ayrıca, tahkikat sona erdikten sonra dava da aydınlanmış sayılacağından, yeni delil ibrazı söz konusu olmayacaktır. Şayet dava aydınlanmamışsa, tahkikat da tamamlanmış sayılamayacağından, böyle bir durumda tahkikatın sona erdirildiğine de karar verilemez.

HMK Madde 146 (Mevcut Delillerle Davanın Aydınlanması) Yargıtay Kararları

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2019/5076 E. , 2020/1280 K.

• HMK 146
• Mahkeme delilleri toplayıp tarfların görüşlerini aldıktan sonra davanın hüküm için elverişli hale geldiğini anlarsa, tahkikatı sona erdirir.

Dava, mükerrer yapılan ödemeye yönelik başlatılan takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.

6100 sayılı HMK’nın 146.maddesi hükmüne göre; “mahkeme, taraflarca gösterilmiş olan delillerin incelenmesinden sonra, davanın muhakeme ve hüküm için yeterli derecede aydınlandığını anlarsa, tahkikatın bittiğini kendilerine bildirir.” Türk Yargı sistemine göre hakim kendiliğinden bir davayı inceleyip uyuşmazlığı çözemez. Taraflar iddia ve savunmalarının dayanağı olan olayları ve bunların delillerini hazırlamak ve bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülük, hukuk sistemimizce kabul edilen “taraflarca hazırlama ilkesinin” sonucudur. Deliller taraflarca gösterilir ve deliller toplandıktan sonra mahkemece delillerin değerlendirilmesi yapılarak, bunların ortaya koyduğu sonuç çerçevesinde hüküm kurulur.

Somut olayda; davacı vekilinin dava dilekçesinde dava dışı apartman yönetimine ait defterleri delil olarak bildirmesine, bildirdiği delillerin toplanmasını talep etmesine rağmen, mahkemece defterler getirtilmeden, gerekçeli kararda “…davacı tarafça davalının yöneticisi olduğu yönetime ait defter ve kayıtların incelenmesine yönelik talepte bulunulmuş ise de söz konusu kayıtların yönetim ile ilgili aidat vs. ödemelerin kaydına yönelik olduğu da gözetilerek davacının dava dışı şirkete yapılacak olan ödemeye yönelik paranın gönderildiği hususunun ispatına delil olamayacağı gerekçesi ile” davanın ispatlanamadığından bahisle reddine karar verilmiştir. Mahkemece; davacının iddialarını ispatlamak amacıyla sunduğu deliller toplandıktan sonra sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.