Bedelli Askerlik Nedir?

Bedelli askerlik, nakit ödenen bir bedel karşılığında zorunlu askerlik hizmetinden muaf tutulmayı sağlayan bir uygulamadır. Bedelli askerlik yasası olarak bilenen kanunlar defalarca uygulamaya konulmuştur. Uygulamaların çoğunda idareye ödenen bir bedel karşılığında 21 gün süreyle askerlik hizmeti yapılması öngörülmüştür. Ancak, 2011 ve 2014 yıllarında çıkarılan son iki bedelli askerlik yasası ile 21 gün askerlik yapma şartı da ortadan kaldırılmıştır.

Bedelli Askerlik Yasası ile İlgili Dava Süreci

Bedelli askerlik, eşitsiz uygulamalar nedeniyle bir sorun kaynağına dönüşmüş durumdadır. İdare tarafından farklı farklı bedelli askerlik uygulamaları yapılması, aynı hukuki statüdeki kişilerden değişen miktarlarda bedelli askerlik ücretleri alınmasına neden olmuştur.

Farklı bedelli askerlik uygulamaları Anayasa’nın 10. maddesinde ifadesini bulan eşitlik ilkesine aykırıdır. Hukuk devletlerinde eşitlik ilkesi, bir taraftan yurttaşın eşit muamele görme hakkını güvenceleyerek yurttaşın hukuki güvenliğini sağlarken diğer taraftan devletin fiillerinde hukuksal bir ölçüt olarak keyfiliği ve kamu gücü kullanılarak hukukun araçasallaştırılmasını önler. Kamu düzeni kavramı da böylece sağlam bir hukuki zemine kavuşarak siyasal bir kavram olmaktan çıkıp hukuki bir çerçeveye otururur. Bedelli askerlik uygulaması yurttaşlar arasında yapılan eşitsiz uygulamalarla hukuka duyulan güveni zedelemiştir.

İdarenin bedelli askerlik uygulaması yaparken farklı durumdaki kişiler ve koşullar için eşitlik ilkesinden ayrılması mümkündür. Ama farklı durumlar için yapılan ayrımın meşru olması için objektif ve makul bir nedene dayanması, meşru bir amaca yönelik olması ve amaç / araç orantısının makul olması gereklidir. Aynı statüdeki kişilerden farklı bedelli askerlik ücretleri alınmasının hiçbir açıklaması yoktur.

2011 yılında 30.000 TL olarak alınan bedelli askerlik ücreti, 10.12.2014 tarihinde çıkarılan yasayla 18.000 TL olarak belirlenmiştir. İki bedelli askerlik ücreti arasındaki fahiş farkın hiçbir hukuki dayanağı yoktur. Bu nedenle Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nde fazla alınan bedelli askerlik ücretinin iadesi için dava açmış bulunmaktayız.

Bedelli Askerlik Anayasa Mahkemesine Başvurusu

Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’ne açtığımız davanın karar düzeltme aşaması da sonuçlanmış olup, eşitsiz bedelli askerlik uygulaması nedeniyle fazla alınan paranın iadesi için 11.07.2016 tarihi itibariyle Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yapılmıştır.

Anayasa mahkemesi, sadece eşitlik ilkesinin ihlal edilmiş olmasının başvuruyu incelemek için yeterli olmadığını, eşitlik ilkesinin ihlali ile birlikte başka hakların da ihlal edilmesi gerektiğini ileri sürmüştür. Anayasa mahkemesi, bireysel başvurumuzu konu yönünden reddetmiştir.

Bedelli Askerlik AİHM Süreci

Anayasa mahkemesi tarafından reddedilen bireysel başvuru gerekçelerimizi Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne taşıdık. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, başvurumuzu inceleyerek başvurumuz hakkında KABUL EDİLEMEZLİK kararı vererek talebimizi reddetmiştir.

Bedelli Askerlik Dava Sürecine Dair Haberler

Bedellide 12 Bin TL Fark Eşitsizlik Değil - 20.10.2016 - HÜRRİYET GAZETESİ

Bakanlıktan Bedelli Parasının İadesini İstedi - HÜRRİYET GAZETESİ

2011 Bedellileri İtiraz Ediyor - KANALTÜRK ANAHABER - VİDEO

Bedellide 12.000 TL’yi İade Etmeyen Bakanlığa Dava Açtı - CNNTÜRK HABER

Bedelli Askerlik Uygulamasının İptali Tartışması - BUGÜN TV

Avukat Baran Doğan